Աճատերև (Բրիոֆիլլում) գլանատերև (անգլ.՝ Mother of Millions, ռուս.՝ Бриофиллум трубчатоцветковый, լատ.՝ Bryophyllum delagoensis ), պատկանում է թանձրատերևազգիների (Crassulaceae) ընտանիքին։ Հայրենիքը Մադագասկար կղզին է։
Tag Archives: պարտիզակ
Օգտագործվում է նշելու համար, որ տվյալ բույսը ունեմ:
Դեկորատիվ պղպեղ
Դեկորատիվ պղպեղներ աճեցնելը հնարավորություն է ընձեռում գեղեցկացնել բնակարանը և, միևնույն ժամանակ, միշտ ձեռքի տակ ունենալ լավ կծու համամունք: Բոլոր դեկորատիվ պղպեղների “նախնին” մեքսիկական պղպեղն է (Capsicum annuum), որին շատերը Չիլի են ասում:
Լավ խնամքի դեպքում դեկորատիվ պղպեղը, որը բազմամյա բույս է, պտղաբերում է ողջ տարին:
Գոյություն ունբեն դեկորատիվ պղպեղի բազմաթիվ տեսակներ, որոնցից մի քանիսը ներկայացնում ենք ստորև:
Ուտելի դեկորատիվ պղպեղներ
Փոքրիկ հրաշք
Վաղահաս տեսակներից է, ունի երկարավուն, գեղեցիկ, շատ կծու պտուղներ:
50-80 սմ բարձրությամբ բույսը գմբեթաձև է: Պտուղները սկզբում կանաչ են, հետո դառնում են մանուշակագույն, դեղին ու վերջում նարնջագույն են:
Մեդուզա
Ունի բարակ, երկարավուն, ոչ շատ կծու պտուղներ, դրանք սկզբում սպիտակ, դեղին կամ նարնջագույն են, հասունանալուց հետո՝ կարմիր:
25 սմ բարձրությամբ և 15 սմ լայնությամբ փոքրիկ թուփ է:
Լապտերիկ
Փոքրիկ թուփ է, ունի վառ կարմիր մոտ 45 գրամ կշռող, կծու պտուղներ: Առաջին պտուղներն առաջանում են ծլելուց 115-120 օր հետո:
Ալադին
Չափազանց արագահաս տեսակ է: Սենյակային պայմաններում հասնում է 35-40 սմ բարձրության, իսկ բաց գրունտում՝ մինչև 50 սմ:
Փյունիկ
Կոնաձև, 3-4 սմ երկարությամբ պտուղները հասունանում են 95-108 օրում: Հասունացմանը զուգընթաց պտուղները փոխում են գույնը կանաչից՝ դեղին ու դեղինից՝ կարմիր: Գնդաձև թփի բարձրությունը մոտ 35 սմ է:
Սալյուտ
Կլոր սաղավարթով թփի բարձրությունը մոտ 20 սմ է: Սուր ծայրով, կոնաձև, մոտ 6 գրամանոց պտուղներ ունի: Բուրավետ է: Հասունանալով պտուղները մուգ կանաչից դառնում են մուգ նարնջագույն:
Էկսպլոզիվ էմբեր
Մոտ 30 սմ բարձրությամբ թուփ է: Սկզբում մանուշակագույն, հետո բաց դեղնավուն, վարդագույն կամ կարմիր, սրածայր պտուղներ ունի: Պտուղները հասունանում են 115-120 օրում, ունենում են մինչև 2,5 սմ երկարություն:
Յուրահատուկ են նաև տերևները՝ դրանք մուգ մանուշակագույն են:
Զանգակ
Պտուղները զանգակներ են հիշեցնում: Պտղի պատերը քաղցրավուն են, իսկ սպիտակ միջուկը և սերմերը կծու են: Մեկ պտղի քաշը լինում է 60-100 գրամ: Պտուղները հասունանում են 150 օրում:
Բույսը ջրով պարբերաբար ցողվելու կարիք ունի:
Նոսեգեյ
Սա ամենափոքր տեսակն է: Բարձրությունը ընդամենը 15 սմ և կարելի է աճեցնել 1 լիտր տարողությամբ ծաղկամանի մեջ: Կանաչից կարմիր դարձող պտուղները կլոր են, միջին կցվությամբ:
Ֆիլիուս Բլյու
Այս տեսակի պտուղները սկզբում մանուշակագույնակապտավուն են, իսկ հետո, հասունանալով դառնում են կարմիր: Թուփը փոքր է, մոտ 20 սմ բարձրությամբ: Առատ պտղաբերում է շուրջ տարին: Լավ խնամքը ենթադրում է հաճախակի ոռոգում, լավ լուսավորություն և պարարտ հողի առկայություն:
Պուանսետիա
Միջին չափսի՝ 30-35 սմ բարձրությամբ թուփ է: Պտուղները երկարավուն են ՝ մինչև 7,5 սմ երկարությամբ:
Յուրահատկությունն այն է, որ պտուղներն աճում են փնջերով ու հեռվից ծաղիկներ հիշեցնում:
Հարսնացու
Միջին ժամկետում հասունացող տեսակ է: Կոկիկ, մոտ 30 սմ բարձրությամբ թուփ է ձևավորում: Կծու, բուրավետ պտուղները սկզբում բաց դեղնավումն են, իսկ հասունանալուց հետո դառնում են վառ կարմիր:
Ամռանը կարելի է դուրս բերել բաց երկնքի տակ:
Յամայկա
Դեղին, արտառոց տեսքով պտուղներ ունի այս տեսակը: Կծվությունը կենտրոնացած է պտղի սպիտակ միջուկի մեջ, իսկ հյութեղ պատերը կարող են քաղցր լինել:
Ղառի դամա
Մոտ 25 սմ բարձրությամբ փոքրիկ, կլոր սաղավարթով թուփ է: Ստվերադիմացկուն է: Պտուղները մանուշակագույն են:
Ոչ ուտելի պղպեղներ
Ծաղրածու
Փոքրիկ, 35 սմ բարձրությամբ թուփ է, պտուղները մի քիչ ձգված կլոր են՝ դեղին, նարնջագույն:
Գոլդֆինգեր
Ոչ ուտելի, բայց շատ գեղեցիկ, մինչև 5 սմ երկարությամբ պտուղներով տեսակ է: Թուփը փոքր է՝ մոտ 25 սմ բարձրությամբ: Լավ լուսավորության դեպքում առատ բերք է տալիս: Սեմերը կարելի է ցանել ցանկացած տիպի պարարտ հողում:
Ամփոփում
Վերը նշված պղպեղի տեսակներից յուրաքանչյուրը տանը բարեհաջող աճեցնելու համար անհրաժեշտ է հետևել մի քանի կանոնների՝
- ապահովել օդի ջերմաստիճանը 25-ին մոտ;
- տեղադրել բույսը լուսավոր պատուհանի գոգին;
- պարբերաբար օդափոխել սենյակը:
Կուսածաղիկ մադագասկարյան
Կուսածաղիկ մադագասկարյանը (անգլ․՝ Madagascar periwinkle, ռուս․՝ Катарантус розовый , լատ․՝ Catharanthus roseus) շնամեռուկազգիների ընտանիքի մշտադալար, բազմամյա կիսաթուփի տեսակ է։
Խնամքը
Հղումներ
Շեֆլերա
Շեֆլերան (անգլ.՝ Schefflera, ռուս.՝ Шеффлера, լատ.՝ Schéfflera) ամենատարածված դեկորատիվ բույսերից է: Արալիևների ընտանիքի ներկայացուցիչ է և աճում է Ասիայի արևելյան ու հարավ արևելյան երկրներում, Ավստրալիայում, Նոր Գվինեայում և Խաղաղ օվկիանոսի կղզիներում: Շեֆլերան ունի 250-300 տարատեսակ: Ճառագայթատերև և աստղատերև շեֆլերան (Schefflera actinophylla) ամենահայտնին է և լայն տարածվածը:Շատ գեղեցիկ և յուրօինակ ձևավոր տերևներ ունի, որոնք բացված հովանոցի նման են: Բնության մեջ բավականին բարձրահասակ, մշտականաչ տերևներով ծառ կամ թուփ է: Տնային պայմաններում էլ այն պատկառելի չափերի է հասնում:
Շեֆլերան կարող է հարմարվել նաև քիչ լուսավոր և ցուրտ սենյակներում, բայց հարմարավետ պայմաններում այն ցույց է տալիս իր ողջ հմայքը: Նրան խնամելը դժվար չէ, կարևորը ճիշտ տեղն ընտրելն և նրա փոքրիկ պահանջները բավարարելն է:
Շեֆլերան բարելավում է տան էկոլոգիական վիճակը, հագեցնում է օդը թթվածնով, օզոնով, բարձրացնում է օդի խոնավությունը: Այս բույսը հանգստացնող հատկություն ունի. սպունգի պես ներծծում է շրջակա միջավայրի բացասական էներգիան:
ԽՆԱՄՔԸ
Լուսավորություն. պայծառ, ցրված լույս;
Օդի ջերմաստիճանը. ամռանը՝ ամենաբարենպաստ ջերմաստիճանը՝ 20°C է, ձմռանը՝ 15-17°;
Օդի խոնավությունը. բարձր, ցանկալի է երկու օրը մեկ ցողել
Ջրելը. գարնանը և ամռանը՝ հողի վերին շերտի չորանալուց երկու օր անց, ձմռանը՝ սահմանափակ
Սնուցումը. գարնանից սկսած մինչև ուշ աշուն սնուցել երկու շաբաթը մեկ դեկորատիվ բույսերի համար նախատեսված պարարտանյութերով;
Հողը. պետք է ջրաթափանց լինի, թեթև և բերրի: Լավագույն կազմությունը` 3 մաս ճմահող, մեկ մաս տորֆային հող և 1,5 մաս գետի խոշոր ավազ;
Բազմացումը. բազմացնում են մինչև 10սմ երկարությամբ կտրոններով, ավելի լավ է այն բազմացնել գարնանը, երբ օդի ջերմաստիճանը հասնում է 24 °C;
Աճը. բավականին արագ է աճում, ամռան ընթացքում հեշտությամբ 30 սմ և ավելի;
Ծաղկելը. Առավելապես ծաղկում է բնության մեջ , ծաղիկները նման են ութոտնուկի շոշափուկներին: Պտուղները, ծաղիկները և կոկոնները բույսի տարբեր տեսակների մոտ տարբեր գույների են` կարմիր, դեղնավուն, նարնջագույն, սպիտակ կամ մորու գույնի;
Հնարավոր դժվարությունները. ամռանը շատ շոգի պայմաններում կամ ձմռան շատ ցածր ջերմաստիճանի և շատ ջրելու դեպքում կարող են թափվել տերևները: Ոչ բավարար լուսավորության ժամանակ տերևները խունանում են, իսկ շատ լուսավորության ժամանակ նրանց վրա հայտնվում են բաց բծեր:
Լուսավորություն. պայծառ, ցրված լույս;Օդի ջերմաստիճանը. ամռանը՝ ամենաբարենպաստ ջերմաստիճանը՝ 20°C է, ձմռանը՝ 15-17°;
Օդի խոնավությունը. բարձր, ցանկալի է երկու օրը մեկ ցողել
Ջրելը. գարնանը և ամռանը՝ հողի վերին շերտի չորանալուց երկու օր անց, ձմռանը՝ սահմանափակ
Սնուցումը. գարնանից սկսած մինչև ուշ աշուն սնուցել երկու շաբաթը մեկ դեկորատիվ բույսերի համար նախատեսված պարարտանյութերով;
Հողը. պետք է ջրաթափանց լինի, թեթև և բերրի: Լավագույն կազմությունը` 3 մաս ճմահող, մեկ մաս տորֆային հող և 1,5 մաս գետի խոշոր ավազ;
Բազմացումը. բազմացնում են մինչև 10սմ երկարությամբ կտրոններով, ավելի լավ է այն բազմացնել գարնանը, երբ օդի ջերմաստիճանը հասնում է 24 °C;
Աճը. բավականին արագ է աճում, ամռան ընթացքում հեշտությամբ 30 սմ և ավելի;
Ծաղկելը. Առավելապես ծաղկում է բնության մեջ , ծաղիկները նման են ութոտնուկի շոշափուկներին: Պտուղները, ծաղիկները և կոկոնները բույսի տարբեր տեսակների մոտ տարբեր գույների են` կարմիր, դեղնավուն, նարնջագույն, սպիտակ կամ մորու գույնի;
Հնարավոր դժվարությունները. ամռանը շատ շոգի պայմաններում կամ ձմռան շատ ցածր ջերմաստիճանի և շատ ջրելու դեպքում կարող են թափվել տերևները: Ոչ բավարար լուսավորության ժամանակ տերևները խունանում են, իսկ շատ լուսավորության ժամանակ նրանց վրա հայտնվում են բաց բծեր:
Շեֆլերայի տեսակները
Շեֆլերա ջանին
Շեֆլերա ջանին ամենագեղեցիկ ենթատեսակներից է: Կարող է հասնել մինչև 2 մետր բարձրության: Խայտաբղետ, դեղնականաչավուն տերևներով բույսը թարմություն ու գեղեցկություն է կհաղորդի ցանկացած ինտերիերի:
Շեֆլերա ջանին առանց առանձնահատուկ խնամքի, հեշտությամբ աճում է տաք և խոնավ միջավայրում, պայծառ լուսավորված, բայց արևի ուղիղ ճառագայթներից պաշտպանված տեղում:
Խնամքի առանձնահատկությունները
- Ձմռանը սենյակում օդի ջերմաստիճանը պետք է լինի +14°С ոչ ցածր, իսկ ամռանը ամենահարմարավետ ջերմաստիճանը +25°С է:
- Ջրելը պետք է չափավոր լինի, ջրախեղդ անելով կարող եք շատ շուտ զրկվել շեֆլերայից: Մյուս կողմից չի կարելի թույլ տալ հողի լրիվ չորանալը:
- Պարբերաբար ջրով ցողել պետք է: Խոնավ միջավայր ապահովելու համար, կարելի է նաև բույսը ծաղկամանով տեղադրել ջրով ու խիճով լի լայն ամանի մեջ:
- Փոշոտ միջավայրում լավ կլինի խոնավ սպունգով պարբերաբար մաքրել տերևները:
- Շաբաթը մեկ ունիվերսալ կամ օրգանական պարարտանյութերով լրացուցիչ սնուցման կարիք ունի բուռն աճի շրջանում: Ձմռանը լրացուցիչ սնուցման կարիք չկա:
Բազմացումը
Շեֆլերա ջանին կարելի է բազմացել՝
- կտրոններով;
- սերմերով;
- ճյուղը արմատավորելով:
Կիսափայտացած կտրոնները մշակում են արմատակալման խթանիչով և տնկում ավազից ու տորֆից բաղկացած, խոնավ սուբստրատի մեջ: Տնկիները ծածկում են ապակով կամ ցելոֆանով, ապահովում են միջավայրի + 22°С հնարավորին չափ կայուն ջերմաստիճան:.
Սերմերով բազմացնում են շատ հազվադեպ: Ցանում են վաղ գարնանը՝ ապահովելով ջերմոցային պայմաններ և օդի ոչ պակաս քան +18°С ջերմություն:
Շեֆլերան ինքնուրույն “ձագեր” չի առաջացնում: Ճյուղի վրա արմատներ ստանալու համար, դրա վրա կեղևի փոքր կտրվածք է արվում, որի վրա դրվում է խոնավ մամուռ ու փաթաթվում ցելոֆանով: Մամուռը միշտ խոնավ պետք է պահվի: Ճյուղը կարմատակալի 2 ամսում, ինչից հետո այն կտրում ու տնկում են առանձին ծաղկամանի մեջ:
Հողախառնուրդը
Շեֆլերաների համար հարմար է արմավենիների համար նախատեսված հողախառնուրդը:
Հողախառնուրդն ինքնուրույն պատրաստելու համար վերցնում են՝
- ճմահող – 1 մաս;
- տերևային բուսահող -1 մաս;
- տորֆ վերին շերտի (վերնատորֆ) – 1 մաս;
- ավազ, խոշոր, լվացած – 1/2 մաս:
Ծաղկամանը, որտեղ տնկում կամ տեղափոխում են շեֆլերան պետք է ունենա լավ դրենաժ՝ 3-8 սմ խորությամբ:
Հիվանդություններ և վնասատուներ
Շեֆլերա ջանինի հիվանդությունները հիմնականում վատ պայմանների ու խնամքի հետևանք են լինում:
Օրինակ,
- զանգվածային տերևաթափ կարող է լինել օդի ցածր ջերմաստիճանի կամ ջրախեղդ լինելու հետևանքով:
- շագանակագույն բծերը կամ խամրած գույները միջանցահովերի կամ վատ ոռոգման հետևանք են:
- արմատի նեխելը կապվաած է չափից շատ ջրելու հետ:
Վնասատուներն են՝ բշտիկոտները (տրիպսերը, thrips, трипсы), տիզերը (клещи), վահանակիները (վահանամիջատ, щитовока). Դրանցից ազատվելու ամենապարզ ձևը բույսի տերևները օճառաջրով լվանալն է: Եթե չօգնեց, պետք է կիրառել հատուկ քիմիկքտներ:
Հղումներ
Հավորթիա
Հավորթիան (անգլ.՝ Haworthia, ռուս.՝ Хавортия, լատ.՝ Haworthia) հարավաֆրիկյան, գաճաճ, սուկուլենտ խոտաբույսերի ցեղ է, որի բազմազան ներկայացուցիչներից շատերը տարածված են ողջ աշխարհով՝ իբրև սենյակային բույսեր:
Անվանակոչվել է ի պատիվ անգլիացի բուսաբան Էդրիան Հավորթի (Adrian Hardy Haworth 1767—1833):
Խնամքը
Լուսավորությունը
Հավորթիաներին անհրաժեշտ է պայծառ, ցրված լույս: Արևմտյան և արևելյան պատուհանների գոգերը ամենից հարմարն են հավորթիաների համար: Հյուսիսային պատուհանագոգին հավորթիան կարող է ձգվել դեպի լույսը և կորցնել դեկորատիվությունը:
Օդի ջերմաստիճանը
Ձմռանը հավորթիաները պահում են զով սենյակում, ցանկալի է ապահովել +10 – +12°С օդի ջերմություն, սակայն +18°С էլ տանելի է:
Գարուն-աշուն ժամանակահատվածում ամենահարմարավետն է +22 – +27°С ջերմաստիճանը:
Ջրելը
Շոգին հավորթիաները ջրում են առատ, բայց հազվադեպ՝ երբ հողն ամբողջովին, մինչև հատակը չորանում է, իսկ ցուրտ եղանակին շատ քիչ՝ ողջ ձմեռը 1-2 անգամ:
Օդի խոնավությունը
Խավորթիաները օդի խոնավության նկատմամբ զգայուն չեն, ջրով ցողելու կարիք չկա: Փոխարենը կարևոր է, սենյակն օդափոխելով, թարմ օդ ապահովելը:
Պարարտացումը
Հվորթիաներին լրացուցիչ սնուցում տրվում է միայն ամռանը, ամսական մեկ անգամ, կակտուսների և սուկուլենտների համար նախատեսված պարարտանյութով: Հողի թթվայնությունը բարձրացնող օրգանական պարարտանյութերի կիրառումից պետք է զերծ մնալ:
Հողախառնուրդը
Կարելի է գնել կակտուսների համար նախատեսված պատրաստի հողախառնուրդ, կամ պատրաստել ինքնուրույն հետևյալ բաղադրատոմսով՝
- ճմահող – 1 բաժին;
- տերևային բուսահող -1 բաժին;
- փտած գոմաղբ – 0,5 բաժին;
- գետի խոշոր ավազ կամ կարմիր ավազ – 1 բաժին:
Տեղափոխումը
Մի քիչ ավելի մեծ ծաղկամանի մեջ տեղափոխում են ըստ անհրաժեշտության՝ երբ բույսի արմատներին տարածվելու տեղ չի մնում:
Հավորթիաներն աճեցնում են լավ դրենաժ ունեցող, սաղր ու լայն ծաղկամաններում:
Բազմացումը
Հավորթիաները լավ են բազմանում կողային “ձագուգներով”, որոնք անջատում են մայր բույսից և առանձին տնկում տեղափոխման ժամանակ:
Բազմացնել հնարավոր է նաև տերևներով, բայց դա բավականին երկարատև գործընթաց է: Տերևի կտրվածքը մշակում են ակտիվացված ածխի փոշիով և թողնում են 3 օր չորանա: Այնուհետև տնկում են ավազի մեջ, բայց մի 3-4 շաբաթ չեն ջրում՝ մինչև արմատներ առաջանալը:
Բարդությունները
Հավորթիաները հազվադեպ են վնասատուների թիրախ դառնում:
Ձմռանը երբեմն հավորթիայի արմատները ամբողջովին մահանում են: Այդ դեպքում գարնանը բույսը տնկում են նոր հողախառնուրդի մեջ:
Գերխոնավության և անմիջապես բույսի վար ջուր լցնելու պատճառով հավորթիան կարող է մահանալ: Այդ առումով առանձնապես վտանգավոր է ձմռան սեզոնը:
Հղումներ
- Haworthia. From Wikipedia, the free encyclopedia.
- Хавортия. Материал из Википедии — свободной энциклопедии.
Haworthia glabrata
Գաստերիա
Գաստերիան (անգլ.՝ Ox-tongue, Cow-tongue, Lawyer’s tongue, ռուս.՝ Гастерия, լատ.՝ Gasteria) (Asphodelaceae) ընտանիքի սուկուլենտ բույսերի ցեղ է: Հայրենիքը Հարավային Աֆրիկան է։
Դասակարգված է գաստերիայի մոտ 26 տեսակ:
Տերևները հաստ են, երկարավուն, լայն գծավոր, տերևների վրա կան պտեր, որոնք իրենց գույներով տարբերվում են տերևի հիմնական գույնից։ Նույն խնամքն են պահանջում ինչ հալվեները։ Ծաղկում էլ է հալվեների նման։
Գաստերիայի տեսակները
Գաստերիա գորտնակավոր
(Гастерия бородавчатая, Gasteria verrucosa)
Գաստերիա մակույկանման
(Гастерия килеватая, Gasteria carinata)
Գաստերիա բծավոր
(Гастерия пятнистая, Gasteria maculata)
Գաստերիա գաճաճ
(Гастерия крошечная, Gasteria liliputana)
Գաստերիա թրաձև
(Гастерия саблеобразная, Gasteria acinacifolia)
Գաստերիա Արմստրոնգի
(Гастерия Армстронга, Gasteria armstrongii)
Գաստերիա երկգույն
(Гастерия двуцветная, Gasteria bicolor)
Գաստերիա ճիմառատ
(Гастерия дернистая, Gasteria caespitosa)
Գաստերիա սպիտակավուն
(Гастерия беловатая, Gasteria candicans)
Գաստերիա մարմարյա
(Гастерия мраморная, Gasteria marmorata)
Գաստերիա եռակող
(Гастерия трехгранная, Gasteria trigona)
Հղումներ
Հալվե վերա
Հալվե վերան (անգլ.՝ Aloe vera, ռուս.՝ Алоэ настоящее, Алоэ вера, լատ.՝ Alóe véra, Aloe Barbadensis Miller) Հալվե ցեղի սուկուլենտ բույս է: Հայրենիքը Աֆրիկան է և Մադագասկար կղզին, աճում է անապատային և կիսաանապատային վայրերում, չոր կլիմայում:
Հալվե վերան լայն կիրառություն է գտել բժշկության և կոսմետոլոգիայի բնագավառներում: Ժողովրդական բժշկության մեջ նույնպես շատ է կիրառվում:
Հալվե վերան, որպես սենյակային բույս, հաջողությամբ աճեցվում է ողջ աշխարհում: Լավ խնամքի դեպքում այն կարող է նույնիսկ ծաղկել սպիտակ, դեղին կամ նարնջագույն ծաղիկներով:
Խնամքը
Հալվե վերան պահանջկոտ բույս չէ, մի քանի հեշտ կանոնների հետևելով կարելի է շատ լավ բույս աճեցնել:
Լուսավորությունը
Հալվե վերային լավ աճի համար անհրաժեշտ է պայծառ լուսավորություն, բայց արևի ուղիղ ճառագայթների ներքո բույսի վրա կարող են այրվածքներ արաջանալ: Այրվածքները կարող են լինել մուք շագանակագույն կամ նարնջագույն բծերի տեսքով:
Խորհուրդ է տրվում սենյակում Հալվե վերան տեղադրել արևելյան կամ արևմտյան լուսամուտների գոգին:
Հողախառնուրդը և պարարտացումը
Հալվե վերան տնկելու կամ այլ ծաղկաման տեղափոխելու համար կարելի է կակտուսների համար նախատեսված պատրաստի հողախառնուրդ գնել:
Ինքնուրույն պատրաստելու համար առաջարկվում են հետևյալ բաղադրատոմսերը՝
- Տարբերակ
Հավասար ծավալներով խառնել
- խանութից գնված պատրաստի հողախառնուրդ սենյակային բույսերի համար;
- գետի, լվացած, խոշոր ավազ կամ գրանիտի մանրախիճ:
2. Տարբերակ
Հավասար ծավալներով խառնել
- խանութից գնված պատրաստի հողախառնուրդ սենյակային բույսերի համար;
- գետի, լվացած, խոշոր ավազ;
- ագրոպեռլիտ կամ կարմիր ավազ:
3. Տարբերակ
Խառնել
- Ճիմահող – 2 մաս;
- Տերևային բուսահող – 1 մաս;
- Փտած գոմաղբ կամ կոմպոստ – 1 մաս;
- Խոշոր գետի ավազ կամ կարմիր ավազ – 1 մաս:
Բոլոր տարբերակներով պատրաստված հողախառնուրդներին կարելի է ավելացնել շատ փոքր քանակություններով փայտի մոխիր և/կամ չեզոք կամ թույլ թթվային տորֆ:
Ծաղկամանը պետք է լավ դրենաժային շերտ ունենա, իսկ հողախառնուրդը արմատների համար ապահովի առավելագույն ջրա և օդաթափանցիկություն:
Հալվե վերայի սնուցումը պարարտանյութերով կատարվում է տարին մեկ անգամ, գարնանը կամ ամռանը՝ բույսի ակտիվ աճի շրջանում:
Օդի ջերմաստիճանը
Զմռանը, երբ Հալվե վերան մտնում է հանգստի ռեժիմ, ցանկալի է ապահովել +14 – +17°C: Տարվա մյուս եղանակներին ամենից հարմարավետ ջերմաստիճանը +18 – +26°C է:
Օդի խոնավությունը
Ճիշտ և ժամանակին ջրելու դեպքում օդի խոնավությունը բույսի համար կարևոր նշանակություն չունի: Ջրով ցողելու անհրաժեշտություն նույնպես չկա:
Ջրելը
Հալվե վերան հաստ, հյութալի տերևներ ունի, որոնց մեջ պաշարում է ջուրը: Ուստի հաճախակի ջրելու անհրաժեշտություն չկա և պետք է խուսափել բույսը ջրախեղդ անելուց, ինչը կարող է փտեցնել բույսը:
Հալվե վերան ջրում են գոլ, հնացված ջրով, ծաղկամանի հողը չորանալուց հետո:
Ջրելիս պետք է խուսափել բույսի տերևները թրջելուց:
Տեղափոխումը
Առողջ Հալվե վերան արագ է աճում և բույսի կողերից շատ “ձագուկներ” են բուսնում:
Տեղափոխումը ավելի մեծ ծաղկամանի մեջ անում են երբ բույսի արմատներն ամբողջությամբ զբաղեցնեն եղած ծաղկամանը: Նախընտրելի են լայն, ոչ շատ խորը ծաղկամանները, քանի որ Հալվե վերայի արմատները ավելի շատ մակերեսայն աճ ունեն:
Խորհուրդ է տրվում տեղափոխումը կատարել բույսի արմատները զգուշորեն ազատելով հին հողից, քանի որ հին հողն արդեն ամբողջովին զուրկ կլինի սննդարար տարրերից:
Տեղափոխելուց հետո բույսը պետք է լավ ջրել ու այլևս չջրել մոտ 3 շաբաթ:
Տեղափոխությունից հետո կարող է տեղի ունենալ բույսի գույնի փոփոխություն:
Բազմացումը
Հալվե վերան կարելի է բազմացնել կողային “ձագուկներով”,
տերևներով և սերմերով:
“Ձագուկներով” բազմացնելու համար ախտահանված սուր դանակով առանձնացնում են առնվազն 3-4 տերև ձևավորած “ձագուկը” մորից: Առաջացած վերքերը մշակում են ակտիվացված ածխի փոշիով: Եթե առանձնացված “ձագուկն” ունի սեփական արմատներ, ապա այն կարելի է անմիջապես տնկել, իսկ եթե ոչ, ապա պետք է վարվել այնպես, ինչպես վարվում են տերևով բազմացնելիս:
Տերևով բազմացնելու համար ախտահանված, սուր դանակով կտրում են տերևը և կտրած տեղը մշակում ակտիվացված ածխի փոշիով: Այնուհետև կտրված տերևը թողնում են 2-3 օր՝ որպեսզի վերքը չորանա:
Ծաղկամանի մեջ լցնում են մաքուր, խոնավ ավազ, որի մեջ էլ տնկում են տերևը: Մոտ մեկ շաբաթից տերևը կարմատակալի:
Սերմերով բազմացնելու համար, հողախառնուրդով լի ծաղկաթաղարի մեջ, 2 սմ միմյանցից հեռու դնում են Հալվե վերայի սերմերը և սեղմելով մի թեթև խրում հողի մեջ: Հետո ավազի բարակ շերտով ծածկում են սերմերը:
Ծաղկաթաղարը իր բարձրության 1/3-ով ընկղմում են ջրի մեջ, ծածկում ցելոֆանով կամ ապակիով և տեղադրում լուսավոր տեղում: Ստեղծված մինիջերմոցում պետք է լինի +25 – +32°C: 3-4 օրից պետք է հայտնվեն առաջին ծիլերը:
Առանձին ծաղկամաների մեջ նոր բույսերը կարելի կլինի տեղափոխել տերևների ձևավորվելուց հետո:
Ոչ բարենպաստ պայմաններ
- Լույսի պակաս: Բույսը շատ է ձգվում վեր: Պետք է ավելացնել լուսավորությունը:
- Հողի գերխոնավություն: Փտում են բույսի արմատներն ու ցողունի ներքին հատվածը կամ դալկանում ու չորանում են տերևները: Դադարեցնել ջրելը և ջրել միայն հողը չորանալուց հետո:
- Սառը ջրով ջրելը: Տերևները հանկարցակաի պոկվում են: Պետք է բացառել սառը ջրով ջրելը:
- Քիչ ջրելը: Տերևների վրա շագանակագույն բծեր են առաջանում: Պետք է ավելի առատ ջրել:
- Սնկով վարակվելը: Փափուկ, մուգ բծեր տերևների վրա: Պետք է մշակել բույսը ֆունգիցիդով, իսկ կանխարգելման համար, հաճախ օդափոխել սենյակը:
Վնասատուները
- Ալրատիզ
- Վահանամիջատ
- Սարդոստայնային տիզը
- Նեմատոդա
- Տրիփսեր
- Ֆիլոքսերա
Արտաքին հղումներ
- Ալոեի 10 օգտակար հատկությունները:
- Aloe vera. From Wikipedia, the free encyclopedia.
- How to Grow and Care for an Aloe Vera.
- Aloe vera – Medicinal Aloe, Barbados Aloe.
- 7 Amazing Uses for Aloe Vera.
- 10 Things You Can Do With Aloe Vera.
- Алоэ настоящее. Материал из Википедии — свободной энциклопедии.
- Болезни и вредители алоэ.
ԳԼԱՆԱՁԵՎ ՕՊՈՒՆՑԻԱ
Աուստրո-ցիլինդրոպունցիան կամ Գլանաձև օպունցիան (անգլ.՝ Austro-cylindropuntia, ռուս.՝ Аустроцилиндропунция или Цилиндрическая опунция, լատ.՝ Austrocylindropuntia) կակտուսների ընտանիքին պատկանող բազմամյա սենյակային բույս է:
Բնական պայմաններում աճում է Արգենտինայում, Բոլիվիայում, Էկվադորում և Պերույում՝ սարերում և կիսաանապատներում, ծովի մակերևույթից 1000-3500 մ բարձրության վրա:
|
Կենսաձևը՝
| Սուկուլենտ, կակտուս |
|
Ընտանիքը՝
| Կակտուսներ |
|
Հայրենիքը՝
| Հարավային Ամերիկա |
|
Աճեցման բարդությունը՝
| Հեշտ աճեցվող |
|
Չափսերը՝
| բարձրությունը՝ 15-70 սմ |
|
Աճի արագությունը՝
| Միջին՝ տարեկան մի քանի սմ |
|
Երկարակյացությունը՝
| Բազմամյա է |
|
Օդի ջերմաստիճանը՝
| Ամռանը՝ + 25-35 °С, Ձմռանը՝ նվազագույնը +4,5°С Կարող է կարճ ժամանակ դիմանալ -3°С ցրտահարությանը, կայուն է շոգի և լուսամուտից փչող սառը օդի նկատմամբ: |
|
Օդի խոնավությունը՝
| Ցածր: Ցողել պետք չէ՝ վատ է տանում թրջվելը: |
|
Լուսավորությունը՝
| Պայծառ արև, արևի ուղիղ ճառագայթներ, կիսաստվեր |
|
Հողախառնուրդը՝
| Կարելի է գնել սուկուլենտների համար նախատեսված պատրաստի հողախառնուրդ և մի քիչ ավազ ավելացնել (рН 6,1-7,8): Ինքնուրույն պատրաստելու համար խառնում են՝ – 3 մաս խոշոր ավազ կամ պերլիտ; – 2 մաս ճմահող; – 2 մաս փտած գոմաղբ կամ տերևային բուսահող; – 2 մաս տորֆ: Անհրաժեշտ է լավ դրենաժ ապահովել: |
|
Ջրելը՝
| Մինչև հաջորդ ջրելը հողի վերին շերտը պետք է հասցնի չորանալ: Ամռանը առատ են ջրում՝ շաբաթը մեկ անգամ, մնացած եղանակներին՝ ամսական 2-3 անգամ: Խորհուրդ է տրվում ջրել ժամը 18-ից հետո: Ծաղկամանի տակդիրում կուտակված ջուրը պետք է թափել: |
|
Սնուցումը՝
| Աճի ժամանակ, ամսական 1 անգամ սնուցում են կակտուսների համար նախատեսված պարարտանյութով: |
|
Բազմացումը՝
| Ընձյուղներով, որոնք պոկում են, մի քիչ թողնում, որ չորանա, այնուհետև խրում են խոնավ ավազի մեջ՝ որպեսզի արմատակալի: Սերմերով բազմացումը հնարավոր է, բայց բավականին բարդ է: Սերմերը պետք է անցնեն 1,5 ամսվա ստրատիֆիկացիա և ցանելուց առաջ լավ թրջվեն: Ցանում են տորֆի և ավազի խարնուրդի մեջ՝ ծածկելով թափանցիկ թաղանթով: Ամեն օր օդափոխում են և ցողում ջրով: Սերմերը ծլում են 3 ամսվա ընթացքում: |
|
Ծաղկելը՝
| Աստղաձև ծաղիկները վարդագույնից մանուշակագույն երանգ ունեն: Ծաղկում է ուշ գարնանը, կամ վաղ ամռանը: |
|
Տեղափոխումը՝
| Այլ ծաղկամանի մեջ տեղափոխում են 2-3 տարին մեկ: Տեղափոխելիս փտած կամ վնասված արմատները հեռացնում են: Չի կարելի տեղափոխել ծաղկած բույսը: |
|
Խնամքի առանձնահատկությունները՝
| Պետք է զգուշանալ բույսի փշերից: Հաճախակի օդափոխության կարիք ունի: |
|
Բարդություններ՝
| Շատ հազվադեպ է ենթարկվում վնասատուների հարձակմանը: Երբեմն ալրատիզեր կարող են հայտնվել: Ցածր ջերմաստիճանների և հողի չափազանց խոնավության դեպքում, հնարավոր է արմատների փտում: Լուսավորության պակասի արդյունքում բույսը շատ բարակ, ծուռումուռ ընձյուղներ է ունենում: |
|
Օդը մաքրելու հատկությունը՝
| Չունի |
|
Թունավորությունը՝
| Թունավոր չէ |
Բնական պայմաններում Գլանաձև օպունցիան սովոր է շոգին և արևահարությանը: Տանը կարելի է տեղադրել հարավային պատուհանի գոգին, իսկ ամռանը դուրս բերել բաց երկնքի տակ: Ձմռանը կարող է արհեստական լուսավորության կարիք առաջանալ: Ձմռանը բույսին անհրաժեշտ է հանգստի ռեժիմ ապահովել:
Վնասատուները՝
- Սարդոստայնային տիզ, Spider mite, Паутинный клещ;
- Վահանամիջատ, Diaspididae, Щитовка;
- Ալրատիզ, Мealybugs, Мучнистыми червецами:
Հղումներ
Իշկաթնուկ Միլիուսի
Միլիուսի իշկաթնուկը (անգլ.՝ Crown of thorns, Christ plant, Christ thorn, ռուս.՝ Молочай Милиуса, լատ.՝ Euphorbia milii) իշկաթնուկների ընտանիքին պատկանող բազմամյա, փշոտ թուփ է: Անգլերենում ու ռուսերենում այն հաճախ Փշե պսակ կամ Քրիստոսի պսակ են անվանում:
Միլիուսի Իշկաթնուկի արմատները մակերեսային էն, այնպես որ ծաղկաթաղարը պետք է լինի ոչ շատ խոր ու լայն տեսակի:
Սենյակային պայմաններում Միլիուսի իշկաթնուկը ծաղկում է երբ բարձրությունը հասնի 25 սանտիմետրի: Ամռանը պահանջում է լավ լուսավորվածություն, ջրարբիացում և սնուցում:
Ձմռանը օդի ամենահարմար ջերմաստիճանը +150C է:
Միլիուսի իշկաթնուկը հեշտությամբ բազմանում է կտրոններով: Հնարավոր է նաև սերմերով բազմացումը:
Միլիուսի իշկաթնուկի հիվանդություններն ու վնասատուները
Միլիուսի իշկաթնուկը կարող է ենթարկվել սարդոստայնային տիզի (паутинный клещ), ուտիճների (тля), թրիփսերի (трипс), վահանամիջատների (щитовка) հարձակմանը:
Չափից ավել խոնավության և ցածր ջերմաստիճանի դեպքում կարող են առաջանալ սնկային հիվանդություններ:
Հղումներ
Քլորոֆիտում
Քլորոֆիտումը (անգլ.՝ Spider Plant, ռուս.՝ Хлорофитум, լատ.՝ Chlorophytum) ամենատարածված սենյակային բույսերից է: Դա զարմանալի չէ, քանի որ այն շատ արագ է մեծանում, ունի կորացած գեղեցիկ տերևներ, գարնանը ու ամռանը նրա բարակ ցողուններին հայտնվում են մանր սպիտակ ծաղիկներ, իսկ հետո փոքրիկ տերևների փունջ: Դրանք կարելի է առանձնացնել և արմատակալել: Քլորոֆիտումի ճանաչված լինելու մյուս պատճառը նրա դիմացկունությունն է: Այս բույսը սիրում է ցրված, պայծառ լույս, բայց կարող է լավ աճել նաև կիսաստվերում:
Քլորոֆիտում փուփուլավորը` Chlorophytum comosus շատ երկրներում աճեցնում են ավելի քան 200 տարի: Կորացած տերևները գեղեցիկ փունջ են կազմում, երկար ծաղկատարների վրա աճում են դուստր տերևային փնջերը: Քլորոֆիտումը կարելի աճեցնել հոլերում կամ աստիճանավանդակներում, ինչպես նաև լողարաններում, եթե այնտեղ պատուհան կա:
Խնամքը
Ջերմաստիճանը` չափավոր: Ձմռանը 8°С-ից ոչ ցածր: Չնայած դիմացկուն Քլորոֆիտումը չի մահանա ոչ բարենպաստ ջերմաստիճանի դեպքում, բայց դա կազդի նրա արտաքին տեսքի վրա: Սառը միջանցահովիկը կամ չտաքացվող պատուհանի մոտ լինելը նրան կվնասի:
Լուսավորությունը` Պայծառ ցրված լույս: Լավ է աճում արևմտյան կամ արևելյան պատուհանների մոտ : Կարող է աճել նաև հյուսիսային պատուհանի մոտ , բայց մութ տեղում բույսը կորցնում է իր դեկորատիվ ու հաճելի տեսքը: Հարավային պատուհանի մոտ անհրաժեշտ է մի փոքր ստվերել:
Ջրելը` հողը չորանալուց հետո, առատ, գարնանից մինչև աշուն: Ձմռանը ջրել չափավոր:
Պարարտացնել` մարտ ամսից մինչև օգոստոս, երկու շաբաթը մեկ անգամ, ջրի մեջ լուծել հատուկ պարարտանյութեր նախատեսված դեկորատիվ-տերևավոր բույսերի համար:
Օդի խոնավությունը` ամռանը ժամանակ առ ժամանակ տերևները ցողել կամ կազմակերպել գոլ ցնցուղ: Ցողելը անհրաժեշտ է, եթե բույսը գտնվում է ջեռուցող սարքի մոտ:
Տեղափոխումը` ամեն տարի փետրվար-մարտ ամիսներին: Խոշոր բույսերը կամ հները տեղափոխում են երկու տարին մեկ, բայց սնուցում են ամեն տարի: Քլորոֆիտումը ունի մեծ հաստ արմատներ և նրանց մեծանալու դեպքում թաղարը կարող է հատակից ճաքել,այդ պատճառով նրա համար պատրաստում են ընդարձակ աման:
Բազմացումը` արմատակալում դուստր փնջերից, ինչպես նաև տեղափոխման ժամանակ անջատելով իրարից արմատները: Դուստր փունջը արմատակալում է ինչպես հողում, այնպես էլ ջրի մեջ:
