Tag Archives: թարխուն

Որքան արև է պետք կանաչեղեն աճեցնելու համար

Անունը Տեղի լուսավորվածությունը
Արև Արև Արև
6 ժամ և ավելի 4-6 ժամ 2-4 ժամ
Անանուխ
(Mint, Мята, Méntha)
+ +
Անիսոն
(Anise, Анис обыкновенный, Pimpinella anisum)
Զոպա
(Hyssop, Иссоп, Hyssopus)
Ճարճրուկ (Rocket salad,
Руккола, Eruca sativa)
+
Բորաժ
(Borage, Бораго, 
Borago)
+
Դաղձ
(Mentha, Мята, Méntha)
Դանդուռ
(Purslane, Портулак, Portulaca)
Դափնի
(Bay, Лавр, Laurus nobilis)
+ +
Եղեսպակ
(Sage, Шалфей, Sālvia officinālis)
+
Թարխուն
(Tarragon, Эстрагон, Artemísia
dracuncúlus)
+ +
Խավարածիլ (Rheum, Ревень, Rheum)
Խնկենի
(Խնկածաղիկ, Oregano, Душица, Origanum) 
Խնկունի
(Հազրեվարդ, Rosemary, Розмарин, Rosmarinus)
Ծիթրոն
(Savory, Чабер, Satureja)
Կերբելուկ (Chervil,
Кервель, Anthriscus cerefolium)
+
Կորեական նանա-Korean
mint-Корейская мята-Agastache rugosa
Համեմ, գինձ (Coriander,
Кориандр, Coriandrum sativum)
+ +
Ղանձիլ (Черемша, Ramsons, Allium
ursinum
)
Մաղադանոս
(Parsley, Петрушка, Petroselínum)
+ +
Մանանեխ (Mustard, Горчица
салатная, Brassica
juncea
)
Մեղվախոտ
(Lemon balm, Мелисса, Melissa officinalis)
Նեխուր
(Apium, Cельдерей, Apium)
Ուրց
(Thyme, Тимьян, Thymus)
Չաման (Քիմիոն,
Caraway, Тмин, Carum)
Պերիլա
(Perilla, Перилла, Perilla
)
+
Ռեհան
(Basil, Базилик, Ocimum basilicum)
+
Սամիթ (Dill,
Укроп, Anéthum)
+
Սպանդ
(Rue, Рута, Ruta)
Սոխ կտրող, սեզատերև
(Chives, Шнитт-лук, Allium schoenoprasum)
+ +
Սուսամբար (Majoram,
Майоран, Origanum majorana)
+

Թարխուն

Թարխունը (անգլ.՝ Tarragon, ռուս.՝ Эстраго́н, Тарху́н, լատ.՝ Artemísia dracuncúlus), աստղածաղկազգիների (բարդածաղկավորներ) ընտանիքի միամյա կամ բազմամյա խոտաբույս է։ Տարածված տերևաբանջար է, որն օգտագործվում է բացառապես թարմ վիճակում որպես կանաչի, իսկ կերակուրների մեջ գրեթե չի օգտագործվում։
Բացի տերևաբանջար լինելուց, եթերային յուղերով հարուստ թարխունը բուժիչ հատկություններ էլ ունի: Վերականգնում է ախորժակը, մաքրում է արյունը, համարվում է շատ օգտակար օրգանիզմում վիտամին C-ի պակասության դեպքում:
Թարխունը կարող է մինչև 1,5 մետր հասակ առնել, ունի ուղիղ ցողուններ և երկար, նշտարանման տերևներ:

Որտեղ և ինչպես ցանել

Թարխունը պահանջկոտ բույս չէ, սակայն, ինչպես ցանկացած մշակաբույս, ունի իր առանձնահատուկ պահանջները:

  • Թարխունը կարող է աճել ծառերի ու թփերի ստվերում, սակայն առավել հարմարավետ է իրեն զգում և ինտենսիվորեն կանաչ զանգված է ձևավորում պայծառ լուսավորված տեղերում:
  • Հողի նկատմամբ գլխավոր պահանջը թեթև, լավ ջրա և օդաթափանց լինելն է: Այնպես որ ծանր կավահողերում թարխուն ցանելուց/տնկելուց առաջ հողին ավազ, տորֆ ու փտած գոմաղբ են խառնում:
  • Թարխունը չի սիրում բարձր թթվայնություն ունեցող հողեր: Բարձր թթվայնությունը նվազեցնում են հողի хет փայտի մոխիր, աղացած կավիճ, կիր կամ դոլոմիտի ալյուր խառնելով:
  • Թարխունի համար հարմար չեն նաև ճահճացող ու գերխոնավ հողերը: Այդպիսի տեղերում անհրաժեշտ կլինի բարձր մարգեր սարքել:
  • Թարխունի համար ոչ նպաստավոր նախորդող մշակաբույսեր են գետնատանձը (топинамбур), հազարը, եղերդը (цикорий):  Նպաստավոր նախորդողներ են բակլազգիները:
  • Կարելի է ինչպես գարնանացան, այնպես էլ աշնանացան անել: Մանր սերմերը պարզապես սփռում են նախապես պատրաստված տեղում և ծածկում բարակ հողի շերտով:
  • Թարխունը ցանում են միմյանցից 30 սմ հեռու շարքերով:
  • Սերմերը ծլում են 1-2 շաբաթից: Որոշ ժամանակ անց պետք է նոսրացում կատարել:
  • Ավելի վաղ բերք ստանալու համար թարխունը կարելի է տանը կամ ջերմոցում սածիլել և այգի տեղափոխել տաքերն ընկնելուն պես:
  • Թարխունը բազմամյա բույս է և կարող է նույն տեղում մի քանի տարի աճել: Բայց տարիքն առած բույսի տերևներն ավելի կոշտ են լինում: Խորհուրդ է տրվում 5-7 տարին մեկ նոր տնկարկ անել:

Բազմացման այլ եղանակներ

Թարխունը սերմերով բազմացնելը ամենահեշտ, բայց ոչ ամենաարդյունավետ ձևն է:  Ամեն վեգետացիոն բոլորապտույտից հետո սերմերի վորակն ընկնում է, բույսերում նվազում է եթերային յուղերի պարունակությունը, ինչը նվազեցնում է թարխունի բուրմունքը: Ահա թե ինչու հմուտ պարտիզպանները գերադասում են բազմացման վեգետացիոն եղանակը՝ բույսի բաժանումով կամ կտրոններով:

  • Թուփը բաժանելով բազմացնելու համար, վաղ գարնանը կամ աշնան սկզբում թուփը փորում, հանում են հողից և զգուշորեն բաժանում են երկու կամ ավելի մասերի: Ստացված նոր թփերը տնկում են նախապես պատրաստված տեղերում: Հնարավորության դեպքում, լավ կլինի թփերի արմատները տնկելուց առաջ թաթախել աճի խթանիչի մեջ և փոշոտել ակտիվացված ածխով կամ փայտի մոխիրով: Տնկելուց հետո առատ ջրում են:
  • Կտրոններով բազմացնելու համար, գարնանը, թարխունի ճյուղերից կտրում են 10-15 սմ երկարությամբ կտրոններ: Կտրոնների ներքևի կտրվացքն անում են թեք: Կտրոնները խրում են խոնավ ավազի մեջ և ծածկում պոլիէթիլենային թաղանթով կամ պլաստիկ շշերով: Հնարավորության դեպքում, լավ կլինի կտրոնները 24 ժամով ընկղմել որևէ արմատառաջացման խթանիչի մեջ: Մոտ մեկ ամսից կառաջանան արմատներ և կսկսի բույսի ձևավորումը: Այդ փուլում բույսերը կարելի է տեղափոխել բաց գրունտ:

Խնամքը

Թարխունի խնամքը բարդ չէ, պետք է պարբերաբար փխրեցնել հողը, քաղհանել մոլախոտերը, ջրել և, անհրաժեշտության դեպքում պարարտացնել: Уход за тархуном не представляет особенной сложности и включает традиционные мероприятия: рыхление, удаление сорняков, поливы и подкормки.

  • Առաջին տարում բույսը չի ծաղկում, միայն ձևավորվում է:
  • Որպես օրգանական պարարտանյութ խորհուրդ է տրվում կիրառել փտած գոմաղբ: Շատ ազոտ պարունակող պարարտանյութեր կիրառել պետք չէ, քանի որ դա կարող է հանգեցնել համային որակի կորստի:
  • Ջրել, մանավանդ ստվերում աճող բույսերը, պետք է չափավոր, թույլ չտալով հողի գերխոնավացում:
  • Ցրտերից առաջ լավ կլինի թարխունի արմատները տորֆով կամ փայտի սղոցուքով ցանքածածկել, իսկ վերգետնյա մասը կամ կտրել, կամ էլ թողնել մինչև գարուն:
Հղումներ

Համեմունքային բույսեր

Ստորև, այբբենական կարգով ներկայացված են մեզ հայտնի բոլոր համեմունքային բույսերը:

  • Անանուխ-Peppermint-Мята перечная-Mentha  piperíta
  • Անիսոն-Anise-Анис обыкновенный-Pimpinella anisum
  • Բորաժ-Borage-Бораго-Borago
  • Դաղձ-Mentha-Мята-Méntha
  • Դանդուռ-Purslane-Портулак- Portulaca
  • Դարչին-True cinnamon tree-Корица-Cinnamomum aromaticum
  • Եղեսպակ-Sage-Шалфей-Salvia
  • Զաֆրան-Saffron-Шафран-Crocus sativus
  • Զոպա-Hyssop-Иссоп-Hyssopus
  • Թավշածաղիկ, Մախմրի ծաղիկ-Marigolds-Бархатцы-Tagetes
  • Թարխուն– Tarragon-Эстрагон-Artemisia dracunculus
  • ԽավարածիլRheum-Ревень-Rheum
  • Խնկենի, Խնկածաղիկ-Oregano-Душица-Origanum
  • Խնկունի-Rosemary-Розмарин-Rosmarinus
  • Ծիթրոն-Savory -Чабер-Satureja
  • Կերբելուկ մոմատերև-French parsleyКервель обыкновенный-Anthriscus cerefolium
  • Կոճապղպեղ-Ginger-Имбирь-Zingiber officinale
  • Կորեական նանա-Korean mint-Корейская мята-Agastache rugosa
  • Հազարատերևուկ սովորական-Yarrow-Тысячелистник обыкновенный-Achillea millefolium
  • Համեմ-Coriander-Кориандр-Coriandrum sativum
  • Ղանձիլ-Черемша-Ramsons-Allium ursinum
  • Ճարճրուկ-Rocket salad-Рукола-Eruca vesicaria
  • Մաղադանոս-Parsley-Петрушка-Petroselinum
  • Մանանեխ-Mustard-Горчица салатная-Brassica juncea
  • Մեխակ-Cloves-Гвоздика-Syzýgium aromáticum
  • Մեղվախոտ-Lemon balm-Мелисса-Melissa officinalis
  • Նեխուր-Apium-Cельдерей-Apium
  • Ուրց-Thyme-Тимьян-Thymus
  • Պերիլա-Perilla-Перилла-Perilla
  • Պղպեղ բուրավետ-Allspice-Душистый перец-Pimenta dioica
  • Պղպեղ կարմիր, Պապրիկա-Paprika-Паприка-Capsicum annuum
  • Պղպեղ սև-Black pepper-Чёрный перец-Piper nigrum
  • Ռեհան-Basil-Базилик-Ocimum
  • Սամիթ-Dill-Укроп-Anéthum
  • Սխտոր-Garlic-Чеснок-Allium sativum
  • Սպանդ-Rue-Рута-Ruta
  • Սուսամբար-Marjoram-Майоран-Origanum majorana
  • Քաշմ-Lovage-Любисток-Levisticum officinale
  • Քիմիոն-Caraway-Тмин-Carum
  • Քրքում-Hidden-lilies-КуркумаCurcuma longa
Հղումներ

Սերմերի ծլողունակությունը

Բույսը1000 սերմի քաշը
[գրամ]
1 գրամ սերմերի
քանակը
[հատ]
Ծլողունակության պահպանման
ժամկետը
[տարի]
Անիսոն
Анис
1,6-1,76001-2
Արտիճուկ
Артишок
45-5518-204-5
Աստղածաղիկ
Астра
  1-2
Արևածաղիկ
դեկորատիվ
Подсолнечник декоративный
  2-3
Բադրիջան
Баклажан
  3-4
Բողկ
Редька
7-10100-1603-5
Բողկ Ամսական
Редис
8-12,580-1253-5
Գազար
Морковь
2-2,8500-5203-5
Գինձ
Кориандр
5-1570-2005-7
Գոնգեղ
Брюква
2,8-4,5270-4103-5
Դանդուռ Портулак  2-3
Դդմակ
Патиссон
80-1206-86-8
Դդմիկ
Кабачок
140-2005-77-8
Դդում
Тыква
140-3503-74-5
Եգիպտացորեն
Кукуруза
  5-7
Եղերդ
Цикорий
салатный
1,3-1,5600-8002-3
Թարխուն
Эстрагон
0,250002-3
Թրթնջուկ
Щавель
0,8-2500-12002-3
Լոբի Фасоль  5-6
Լոլիկ
Томат
2,8-5200-3504-5
Լուպին Люпин  4
Խինձ
Скорцонера
13-1470-802
Խնկածաղիկ
Майоран
0,2-0,350002-3
Ծաղկակաղամբ
Капуста цветная
4-7140-2504-5
Ծնեբեկ
Спаржа
1650-602-3
Ծիթրոն կամ Ծոթոր բոստանային
Чабер
огородный
0,45-0,61200-30002
Կաղամբ
Капуста
белокочанная
3-5200-3004-5
Կոտեմ
Кресс-салат
2-3350-5003-4
Հազար
Салат
0,8-1,3800-12503-4
Հավակատար
Амарант
  6-7
Հարսնախոտ
Физалис
8-10100-1203-4
Ձմերուկ
Арбуз
60-1407-166-8
Ճակնդեղ
Свекла
10-2240-903-4
Մաղադանոս
Петрушка
1,5-1,8740-7802-3
Մանանեխ
Горчица
1,6-2,0500-10003-5
Մատնետունկ
Наперстянка
  1-2
Մեխակ Гвоздика  3-4
Մեղվախոտ
Мелисса
0,61500-17002-3
Նեխուր
Сельдерей
1-1,2800-10001-2
Շաղգամ
Репа
1,5-3,5350-6703-5
Պղպեղ
Перец
5-8125-2003-4
Ռեհան
Базилик
1-1,7600-10004-5
Ռևանդենի
Ревень
9-1670-901-2
Սամիթ
Укроп
1,2-2,5400-8002-3
Սեխ
Дыня
  6-7
Սիսեռ
Горох
140-4003-73-5
Սոխ Лук
репчатый
  2-3
Սպանախ
Шпинат
8-1190-1203-4
Սուսամբար
Душица
0,110
000
1-2
Վաղենակ Календула  1-2
Վայրի գազար
Пастернак
2,2-4,7220-2501-2
Վարունգ
Огурец
16-3040-606-8
Զոպա

Иссоп
Hyssop

1-1,1940-10003-4
Катран
Crambe
33-3628-392-3
Кервель
Chervil
1,9500-5503-4
Овсяный
корень
Purple salsify
101002-3
Բորաժ
Borage
Огуречная трава
13-1855-752-3
Фенхель
Foeniculum
3-4250-3502-3