Category Archives: Լույս

Սենյակային բույսերի տեղակայման գոտիներԸ

Հյուսիսային պատուհան

Հյուսիս նայող պատուհանները տալիս են շատ միջին ուժգնության ցրված լույս, ինչը հարմար է ստվերադիմացկուն բույսերի համար: Այս ուղղությամբ արևի ուղիղ ճառագայթներ չեն լինում:

Հարավային պատուհան

Հարավ նայող պատուհանները ստանում են արևի ամենաշատ ուղիղ լույսը՝ գրեթե ողջ օրը, բացառությամբ վաղ առավոտից և ուշ հետկեսօրից: Հարավային պատուհանների գոգերը հիանալի տարբերակ են այնպիսի բույսերի համար, ինչպիսիք են կակտուսները, սուկուլենտները և ներսում աճեցվող համեմունքային խոտաբույսերն ու բանջարեղենը:

Արևելյան պատուհան

Արևելյան կողմի պատուհանները առավոտյան մի քանի ժամ ստանում ենուղիղ արև, իսկ մնացած ժամերին պայծառ ցրված լույս: Արևելյան կողմի պատուհանները հիանալի տարբերակ են արևադարձային բույսերի մեծ մասի համար, որոնք սիրում են վառ ցրված լույս:

Արևմտյան պատուհան

Արևմուտք նայող պատուհանները կեսoրից հետո և երեկոյան ստանում են ուղիղ արև, իսկ այլ ժամերին՝ պայծառ ցրված լույս: Արևմուտք ուղղված պատուհանների գոգերը լավ տարբերակ են այն բույսերի համար, որոնք սիրում են մասնակի ուղիղ լույս, օրինակ՝ սուկուլենտներն ու դրանց նման բույսերը:

Ինչպես պարզել, արդյոք բույսը ստանում է լույսի ճիշտ քանակություն

Բարեբախտաբար, բույսերը նշաններ են տալիս դրա վերաբերյալ։ Բավարար լույս չստացող բույսերը, դանդաղ են աճում, եթե ընդհանրապես աճում են, տերևները թուլանում են, դեղնում ու թոշնում։ Մյուս կողմից, չափից շատ ջերմության և արևի լույս ստացող բույսերը ստանում են դարչնագույն, տեղ-տեղ այրված տերևներ և տերևների ծայրեր:

Նյութը վերցված և թարգմանված է bloomscape.com կայքից։

Ստվերադիմացկուն բանջարեղեն

Բանջարեղենի մեծ մասին 6-8 ժամ ուղիղ արեւի լույս է անհրաժեշտ։ Սակայն, կիսաստվերում (3-6 ժամ արեւի ուղիղ ճառագայթներ) բարեհաջող աճողներ էլ կան։ Ի դեպ, ոչ մի միրգ կամ բանջարեղեն չկա, որ նորմալ աճի լրիվ ստվերում։

Կիսաստվերում լավ աճող բանջարեղեն

  • Հազարը (lettuce), Ճարճրուկը (arugula), Գանգրակաղամբը (Քեյլը) (kale) և Շվեյցարական մանգոլդը, (swiss chard) լիովին կբավարարվեն օրական 3-4 ժամ լիարժեք արևի լույսով։ Ավելին, կեսօրի կիզիչ արևից պաշտպանված լինելը շատ օգտակար կլինի դրանց նուրբ տերևների համար։
  • Բրոկոլի (Broccoli) և Սպանախը (spinach) նույպես լավ կաճեն կիսաստվերում։ Շոգ կլիմայում կիսաստվերը կզսպի դրանց ժամանակից շուտ ընձյուղվելուց։
  • Ճակնդեղը (Beets) և Բողկը (radishes) գուցե ավելի փոքր արմատապտուղներ ձևավորեն, բայց լավ կանաչ զանգված՝ տերևներ կաճեցնեն։  Կաղամբը (Cabbage) կիսաստվերում կաճի, բայց ամուր գլուխներ չի ձևավորի։
  • Համեմ, Մաղադանոս, Սխտոր, Կարտոֆիլ։
  • Այնտեղ, որտեղ արևը լուսավորում է առավոտյան, իսկ կեսօրից հետո ստվեր է, կարելի է փորձել Նեխուր (celery), Գազար (carrots), Վայրի գազար (Parsnips, Пастернак) և Լոբի (թուփ) (bush beans) աճեցնել։
  • Այնտեղ, որտեղ առավոտյան արև չկա, բայց լուսավոր է կեսօրից հետո, հարմար է մագլցող բանջարեղենի համար՝ Վարունգ (cucumber), Լոբի (pole beans), Ոլոռ (peas):

Մի քանի այլ ստվերադիմացկուն բույսեր

  • Հաղարջը (currants, смородина) եւ Փշահաղարջը (gooseberries, крыжовник) աճում և պտղաբերում են կիսաստվերում։ Կարելի է տնկել դրանք ցանկապատի կամ պատերի տակ՝ ճյուղերը լավ տարածելով, որ լույսը հասնի բույսի բոլոր տերևներին:
  • Մոշը (BlackBerry, ежевика) և Ազնվամորն (raspberries, малина) էլ կարող են աճել կիսաստվերում, սակայն մշտական արևը միանգամայն այլ որակ է ապահովում։
  • Խավարծիլի (Rhubarb, ревень) անունն արդեն հուշում է, որ կիսաստվերի բույս է։
  • Կիսաստվերին դիմացող Ելակի սորտեր էլ կան, օրինակ ամերիկյան “Alexandria” կամ ռուսական Дали, Мальга, Магнус, Флорин, Пандора, Зенкора, Эверли, Барон Солемахер, Летиция սորտերը;
  • Ինչ վերաբերում է ծառերին, ապա Տանձն ու Սալորը լավագույն ընտրությունն են։ Տանձն, իրոք, օրական ընդամենը մի քանի ժամ արեւի պահանջ ունի՝ ցանկալի է կեսօրին։ Սալորը կգեղեցկացնի լանդշաֆտը։ Պարզապես պետք է հաշվի առնել, որ տանձի եւ սալորի ծառերի շատ տեսակներին անհրաժեշտ են խաչաձեւ փոշոտում, այնպես որ, պետք կլինի մեկից ավելի ծառ տնկել:

5 խորհուրդ կիսաստվերում բույս աճեցնելու վերաբերյալ

  1. Բացի ամենաշոգից, ցանկացած այլ կլիմայում սերմերը սկզբում պետք է ցանել այգու առավել արեւոտ մասերում՝ թե անմիջապես հողի մեջ, թե՛ առանձին ծաղկամանում կամ այլ տարայում, ապա, պայծառ արևի տակ դրանց ծլելուց և մի քիչ մեծանալուց ու ամրանալուց հետո տեղափոխել կիսաստվերում աճելու։
  2. Պետք է փորձել ավելացնել տարբեր առարկաներից դեպի բույսերն արտացոլվող լույսը։ Օրինակ սպիտակ ներկել պատերը, ցանկապատն ու այլ առարկաներ։ Կարելի է հայելիներ տեղադրել կամ ալյումինե փայլաթիթեղ օգտագործել։
  3. Ստվերախիտ տեղերի հողը ուշ է տաքանում գարնանը և շուտ է սառչում աշնանը, ուստի տարատեսակ ծածկերով պետք է ձգտել երկարաձգել հողի՝ բույսերի աճի համար հարմարավետ ջերմաստիճանի պահպանման ժամկետը։
  4. Լորձնէակներն ու խխունջները հաճախ թաքնվում են հենց խոնավ, ստվերախիտ տեղերում, այնպես որ, այդ տեղերում պետք է գարեջրով թակարդներ դնել և հետաձգել մուլչապատումը մինչև տաքերն ընկնելը։
  5. Բույսերի միջև բավարար տարածք է պետք թողնել, որպեսզի միմյանց չստվերեն։

Բազմամյա, ստվերադիմացկուն բույսեր

Աբեղախոտ բյուզանդական, Lamb’s Ears, Чистец визнтийский, Stachys byzantina
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Անծխոտ, Yellow corydalis, Хохлатка жёлтая, Pseudofumaria lutea
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Yellow-corydalis
Անմոռուկ, Forget-me-not, Незабудка болотная, Myosotis scorpioides
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Աստիլբե, Astilbe, Астильбе, Astilbe
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Արծվամագիլ, Columbine, Водосбор, Aquilegia
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Բրուներա, Brunnera, Бруннера, Brunnera 
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Գառնադմակ,  Houseleeks, Молодило, Sempervivum
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Գարդենիա, Gardenia, Гардения, Gardenia
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Գնարբուկ, Primroses, Примула, polyantha
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Դրախտավարդ, Hydrangea, Гортензия, Hydrangea
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Եղեսպակ Երուսաղեմի, Sticky Jerusalem Sage, Шалфей иерусалимский, Salvia hierosolymitana
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Զանգակ, Campanula bellflower, Колокольчик, Campanula
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Էպիմիդիում, Epimedium, Горянка, Epimedium
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ընձախոտ, Monkshood, Борец, Aconitum
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Խուլեղինջ, Dead-nettles, Яснотка, Lamium
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Կուժկոտրուկ, Rose campion, Горицвет кожистый, Silene coronaria
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հակինթ, Hyacinth, Гиацинт, Hyacinthus
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հեյխերա, Coral bells, Аlumroot, Гейхера, Heuchera
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հիրիկ սիբիրյան, Siberian Iris, Ирис сибирский, Iris sibirica
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հողմածաղիկ, Anemone, Ветреница, Anemone
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հովտաշուշան, Lily of the valley, Ландыш майский, Convallaria majalis
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ձարխոտ ճապոնական, Japanese painted fern, Кочедыжник японский, Athyrium niponicum
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ղանձլամեր, Christmase rose, Морозник, Helleborus
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Մատնոցուկ, Foxgloves, Наперстянка, Digitalis
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Մեղրուկ, Lungwort, Медуница лекарственная, Pulmonaria officinalis
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Մոնարդա, Bee balm, Монарда, Monarda
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Շքեղաշուք դիցենտրա, Bleeding Herat, Дицентра великолепная, Lamprocapnos spectabilis
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ջղաշուշան, Hosta, Хоста, Hosta
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Տրիլիում, White Trillium, Триллиум, Trillium grandiflorum
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>

Ստվերադիմացկուն թփեր

Իլենի, Spindle, Бересклет, Euonymus
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ծորենի Տունբերգի, Barberry ThunbergiiБарбарис Тунберга, Berberis thunbergii
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Կիպրոս, Privet, Бирючина, Ligustrum
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Հոն, Dogwood, Дёрен, Cornus
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ձյունապտղիկ, Snowberry, Снежноягодник, Symphoricarpos
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Մահոնի փշարմավատերև, Oregon-grapeМагония падуболистная, Mahonia aquifolium
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Մրտավարդ, Rhododendron, Рододендрон, Rhododendron
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Ոսկեզանգ, Forsythia, Форзиция, Forsythia
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Չմենի, Cotoneaster, Кизильник, Cotoneaster
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
Սրնգենի, Mock-orange, Чубушник, Philadélphus
Գնել սերմերը Ամազոնից ==>
  • Սենյակային, ստվերադիմացկուն և ստվերասեր բույսերի ցանկերը կգտնեք այստեղ==>
  • Կիսաստվերում աճող բանջարեղենի ցանկը կգտնեք այստեղ ==>
Հղումներ

Կիսաստվերում աճող բանջարեղեն

Նվազագույնը 5 ժամ արևի դեպքում

Բրոկկոլի
Broccoli
Брокколи

Ծաղկակաղամբ Cauliflower
Цветная капуста

Բրյուսելյան կաղամբ
Brussels sprouts
Брюссельская капуста

Պեկինյան կաղամբ
Пекинская капуста

Սոխ
Onion

Лук

Նվազագույնը 4 ժամ արևի դեպքում

Լոբի
Фасоль

Ոլոռ
Peas
Горох

Ճակնդեղ
Beets
Свекла

Գազար
Carrot
Морковь

Նեխուր
Celery
Сельдерей

cabbage1

Կաղամբ
Cabbage
Капуста

Գոնգող
Rutabaga
Брюква

Ծնեբեկ
Asparagus
Спаржа

Արուգուլա
Rocket salad, Arugula
Руккола

Հազար
Leaf Lettuce
Латук

Սպանախ
Spianch
Шпинат

Rheum2

Խավարածիլ
Rheum
Ревень

Սամիթ
Dill
Укроп

Մաղադանոս
Parsley
Петрушка

Թրթնջուկ
Rumex
Щавель

Ծովաբողկ
Horseradish
Хрен

Նվազագույնը 3 ժամ արևի դեպքում

Համեմունքային խոտեր Пряные Травы

sinapis-arvensis

Մանանեխ
Sinapis

Зелень Горчицы

Cress
Кресс

Բողկ
Radishes
Редис

Շվեյցարական մանգոլդ
Swiss chard
Мангольд

TIPS FOR GROWING VEGETABLES IN SHADE:

  • Choose vegetables and herbs adapted to shade; don’t try to grow crops that demand full sun.
  • Start crops for shady gardens indoors to speed harvest; germination and early seedling growth can begin under optimal conditions before transplanting to the shady site.
  • Expect slower maturation of crops and scale down expectation of size and yield.
  • Pruning away low tree branches and thinning out high branches will allow more sunlight to reach the garden.
  • Painting nearby walls or fences white will allow more light to bounce into the garden. Light colored paving on driveways or sidewalks adjacent to the shaded gardens will reflect more light.
  • Grow crops in containers so that they can be moved into sunny spots as the seasons change.

ADVANTAGES OF GROWING VEGETABLES IN SHADE:

  • Leafy crops grown in partial shade will be succulent and free of bitter taste.
  • A partially shaded garden can allows for a longer growing period for cool-season crops.
  • Afternoon shade protects crops from the hot summer sun.

Որքան արև է պետք կանաչեղեն աճեցնելու համար

Անունը Տեղի լուսավորվածությունը
Արև Արև Արև
6 ժամ և ավելի 4-6 ժամ 2-4 ժամ
Անանուխ
(Mint, Мята, Méntha)
+ +
Անիսոն
(Anise, Анис обыкновенный, Pimpinella anisum)
Զոպա
(Hyssop, Иссоп, Hyssopus)
Ճարճրուկ (Rocket salad,
Руккола, Eruca sativa)
+
Բորաժ
(Borage, Бораго, 
Borago)
+
Դաղձ
(Mentha, Мята, Méntha)
Դանդուռ
(Purslane, Портулак, Portulaca)
Դափնի
(Bay, Лавр, Laurus nobilis)
+ +
Եղեսպակ
(Sage, Шалфей, Sālvia officinālis)
+
Թարխուն
(Tarragon, Эстрагон, Artemísia
dracuncúlus)
+ +
Խավարածիլ (Rheum, Ревень, Rheum)
Խնկենի
(Խնկածաղիկ, Oregano, Душица, Origanum) 
Խնկունի
(Հազրեվարդ, Rosemary, Розмарин, Rosmarinus)
Ծիթրոն
(Savory, Чабер, Satureja)
Կերբելուկ (Chervil,
Кервель, Anthriscus cerefolium)
+
Կորեական նանա-Korean
mint-Корейская мята-Agastache rugosa
Համեմ, գինձ (Coriander,
Кориандр, Coriandrum sativum)
+ +
Ղանձիլ (Черемша, Ramsons, Allium
ursinum
)
Մաղադանոս
(Parsley, Петрушка, Petroselínum)
+ +
Մանանեխ (Mustard, Горчица
салатная, Brassica
juncea
)
Մեղվախոտ
(Lemon balm, Мелисса, Melissa officinalis)
Նեխուր
(Apium, Cельдерей, Apium)
Ուրց
(Thyme, Тимьян, Thymus)
Չաման (Քիմիոն,
Caraway, Тмин, Carum)
Պերիլա
(Perilla, Перилла, Perilla
)
+
Ռեհան
(Basil, Базилик, Ocimum basilicum)
+
Սամիթ (Dill,
Укроп, Anéthum)
+
Սպանդ
(Rue, Рута, Ruta)
Սոխ կտրող, սեզատերև
(Chives, Шнитт-лук, Allium schoenoprasum)
+ +
Սուսամբար (Majoram,
Майоран, Origanum majorana)
+

Սենյակային բույսերը դասակարգված ըստ հարմար ուղղության պատուհանի

Պայծառ լույսի բույսեր

ՊատուհանՀեռավորություն
Արևելյան և Արևմտյան0
Հարավային30-150 սմ

Աֆելանդրա (անգլ․՝ Zebra plant, ռուս․՝ Афеландра, լատ․՝ Aphelandra squarrosa)

Բաղեղ սովորական (անգլ.՝ English Ivy, Common Ivy, ռուս.՝ Плющ обыкновенный, լատ.՝ Hedera helix)

Բաղրջուկ (Չինական վարդ, անգլ․՝ Hibiscus, ռուս․՝  Гибискус, լատ․՝ Hibiscus)

Բոկարնեա (անգլ․՝ Ponytail palm, Elephant’s foot ռուս․՝ Бокарнея, լատ․՝ Beaucarnea recurvata)

Թանձրատերևուկ (անգլ.՝ Jade plant, Friendship tree, Lucky plant, or Money tree, ռուս.՝ Толстянка, լատ.՝ Crassula)

Իշկաթնուկ Միլիուսի (անգլ.՝ Crown of thorns, Christ plant, Christ thorn, ռուս.՝ Молочай Милиуса, լատ.՝ Euphorbia milii)

Կակտուսներ և սուկուլենտներ (անգլ․՝ Cactus & Succulentsլ, ռուս.՝ , լատ.՝ )

Կեղծ արալենի (անգլ.՝ False Aralia, ռուս.՝ Плеранда, լատ.՝ Plerandra elegantissima)

Կոդիեում (անգլ.՝ Croton, ռուս.՝ Кодиеум, Кротон, լատ.՝ Codiaeum)

Մարգարիտների շարան (անգլ․՝ String of pearls, ռուս․՝ Крестовник Роули, լատ․՝ Curio rowleyanus)

Մոմաբաղեղ (անգլ.՝  Waxplant, Waxvine, Waxflower, Hoya, ռուս.՝ Хойя, լատ.՝ Hoya)

Շքածառ, Արաուկարիա (անգլ․՝ Norfolk island pine, ռուս․՝ Араукария разнолистная, լատ․՝ Araucaria heterophylla)

Պիտոսպորում (Australian laurel, Japanese pittosporum, Mock orange, Japanese cheesewood, ռուս․՝ Питтоспорум Тобира, Смолосемянник обыкновенный, Питтоспорум пахучий, լատ․՝ Pittosporum Tobira)

Պոդոկարպուս (անգլ․՝ Podocarpus, ռուս․՝ Подокарп, Ногоплодник, լատ․՝ Podocarpus)

Սոլեյրոլիա (անգլ․՝ Baby’s tears, Baby tears, ռուս․՝ Солейролия, լատ․՝ Soleirolia soleirolii)

Ցիտրուսայիններ (անգլ․՝ Citrus, ռուս․՝ Цитрус, լատ.՝ Citrus)

Ֆիկուս բենջամինա (անգլ․՝ Weeping fig, ռուս․՝ Фикус бенджамина, լատ․՝ Ficus Benjamina)

Միջին լուսավորության բույսեր

ՊատուհանՀեռավորություն
Հյուսիսային0
Արևելյան/Արևմտյան30-90 սմ
Հարավային90-300 սմ

Անթուրիում (անգլ.՝ Anthurium, ռուս.՝ , լատ.՝ )

Արդիզիա (անգլ.՝ Coral berry, ռուս.՝ Ардизия, լատ.՝ Ardisia)

Բաղեղ շվեդական (անգլ.՝ Swedish Ivy, ռուս.՝ Шпороцветник, Плектрантус, լատ.՝ Plectranthus)

Բեգոնիա , Փղականջ (անգլ.՝ Begonia, ռուս.՝ Бегония, լատ.՝ Begonia)

Դիֆենբախիա (անգլ․՝ Dumb cane, չին․՝ 花叶万年青属, ռուս․՝ Диффенбахия, լատ․՝ Dieffenbachia L)

Կորդիլին (անգլ.՝ Ti plant, ռուս.՝ Кордилина, լատ.՝ Cordyline)

Ձարխոտ բոստոնյան, Պտեր բոստոնյան, Բոստոնյան ձարխոտ (անգլ․՝ Boston swordfern, Wild Boston fern, ռուս․՝ Нефролепис возвышенный, լատ․՝ Nephrolepis exaltata)

Ձարխոտ ծնեբեկ (անգլ.՝ Asparagus fern, ռուս.՝ Спаржа, լատ.՝ Asparagus)

Ձարխոտ թռչնի բույն (անգլ.՝ Bird’s-nest fern, ռուս.՝ Птичье гнездо, լատ.՝ Asplenium nidus)

Մարանտա (անգլ.՝ Maranta, ռուս.՝ Маранта, լատ.՝ Maranta)

Շեֆլերա (անգլ.՝ Schefflera, ռուս.՝ Шеффлера, լատ.՝ Schefflera)

Պեպերոմիա (անգլ.՝ Radiator plant, ռուս.՝ Пеперомия, լատ.՝ Peperomia)

Պլատիցերիում (անգլ.՝ Staghorn fern, ռուս.՝ Платицериум, լատ.՝ Platycerium)

Սագոենի (անգլ.՝ Sago palm, Cycas, ռուս.՝ Саговник, լատ.՝ Cycas)

Վիշապածառ (անգլ՝ Dracaena, ռուս.՝ Драцена, լատ.՝ Dracaena)

Տոլմիա (անգլ.՝ Piggyback plant, ռուս.՝ Толмия, լատ.՝ Tolmiea menziesii)

Տրադիսկանցիա զեբրինա  (անգլ․՝ Wandering Jew, ռուս․՝ Традесканция зебрина, լատ․՝ Tradescantia zebrina)

Ցիսուսը (անգլ.՝ Cissus, ռուս.՝ Циссус, լատ.՝ Cissus)

Քլորոֆիտում (անգլ.՝ Spider Plant, ռուս.՝ Хлорофитум, լատ.՝ Chlorophytum)

Ֆիկուս կաուչուկաբեր (անգլ.՝ Rubber plant, ռուս.՝ Фикус каучуконосный, լատ.՝ Ficus elastica)

Ֆիկուս քնարատերև (անգլ.՝ Fiddle-leaf fig, ռուս.՝ Фикус лировидный, լատ.՝ Ficus lyrata)

Ցածր լուսավորության բույսեր

ԼուսամուտՀեռավորություն
Հյուսիսային30-90 սմ
Արևելյան/Արևմտյան60-300 սմ
Հարավային460-610 սմ

Ագլաոնեմա (անգլ.՝ Aglaonema, Chinese evergreen, ռուս.՝ Аглаонема,  լատ.՝ Aglaonema)

Դավալիա ձարխոտ (անգլ.՝ Rabbit’s foot fern, ռուս.՝ Даваллия, լատ.՝ Davallia fejeensis)

Եղեգնարմավ (անգլ․՝ Neanthe bella palm, Parlour palm, ռուս․՝ Хамедорея изящная, լատ․՝ Chamaedorea elegans)

Զամիոկուլկաս (Զանզիբարի գանձ, Դոլարի ծառ, անգլ.՝ Zanzibar gem, ZZ plant, Zuzu plant, ռուս.՝ Замиакулькас, Дволларовое дерево, լատ.՝ Zamioculcas)

Թուջե ծաղիկ (անգլ․՝ Cast Iron Plant, Bar-room plant, չին․՝ 蜘蛛抱蛋, ռուս․՝ Аспидистра высокая, լատ․՝ Aspidistra elatior

Պոթոս (անգլ.՝ Devil’s ivy, Pothos, ռուս.՝ Эпипремнум золотистый, լատ.՝ Epipremnum aureum)

Սանսևիերիա (անգլ.՝ Mother-in-law’s tongue, Devil’s tongue, Jinn’s tongue, Bow string hemp, Snake plant և Snake tongue, ռուս.՝ Сансевие́ра, Сансевье́ра, Тёщин язык, Щучий хвост, լատ.՝ Sanseviera)

Սինգոնիում (անգլ.՝ Arrowhead plant, Syngonium, ռուս․՝ Сингониум, լատ․՝ Syngonium)

Սպաթիֆիլում (անգլ.՝ Peace Lily, ռուս.՝ Спатифиллум, լատ.՝ Spathiphyllum)

Ֆիլոդենդրոն սրտիկատերև (անգլ.՝ Heartleaf Philodendron, ռուս.՝ Филодендрон плющевидный, լատ.՝ Philodendron hederaceum)

Տես նաև՝ ՈՐ ԲՈՒՅՍԻ ՀԱՄԱՐ, ՈՐ ԿՈՂՄԻ ԼՈՒՍԱՄՈՒՏԻ ԳՈԳԸ ԸՆՏՐԵԼ ==>

Սենյակում լուսավորության սանդղակ

Թանձր ստվեր Թանձր ստվերում բույսեր աճեցնելն անհնար է:
Ստվեր Վատ լուսավորված տեղ, որտեղ օրվա ընթացքում մի քանի ժամ, այնուամենայնիվ, հնարավոր է թերթ կարդալ:
Շատ քիչ սենյակային բույսեր կարող են նորմալ աճել ստվերում։ Դրանց շարքում են`

  • Օձաբույսը (անգլ․՝ Aspidistra, ռուս․՝ Аспидистра, լատ․՝ Aspidistra);
  • Ագլաոնեման (անգլ.՝ Aglaonema, Chinese evergreen, ռուս.՝ Аглаонема,  լատ.՝ Aglaonema);
  • Զամիոկուլկասը (Զանզիբարի գանձ, Դոլարի ծառ, անգլ.՝ Zanzibar gem, ZZ plant, Zuzu plant, ռուս.՝ Замиакулькас, Дволларовое дерево, լատ.՝ Zamioculcas);
  • Սանսևիերիան (անգլ.՝ Mother-in-law’s tongue, Devil’s tongue, Jinn’s tongue, Bow string hemp, Snake plant և Snake tongue, ռուս.՝ Сансевие́ра, Сансевье́ра, Тёщин язык, Щучий хвост, լատ.՝ Sanseviera)
  • Լեզվապտերը (Spleenworts, Асплениумы):
 Կիսաստվեր Չափավոր լուսավորված տեղ՝ արևին նայող պատուհանից 1,5-2 մետր հեռավորության վրա կամ արևին չնայող պատուհանի կողքին:
Այսպիսի լուսավորությունը լիովին բավարար է չծաղկող դեկորատիվ բույսերի համար, բայց ոչ բավարար ծաղկողների համար։
Պայծառ, ցրաված լույս Արևին նայող պատուհանի գոգին կամ կողքին՝ 1.5 – 2 մ հեռավորության վրա, բայց ոչ արևի ուղիղ ճառագայթների ներքո:
Այսպիսի լուսավորությունը բարեբեր է շատ բույսերի համար։
Պայցառ ցրված լույս և որոշ ժամանակ արևի ուղիղ ճառագայթներ Արևին նայող պատուհանի կողքին, ուր ցերեկը որոշ ժամանակ ընկնում են արևի ճառագայթները:
Այսպիսի լուսավորությունն ամենալավն է ծաղկող սենյակային բույսերի համար։ Այդպիսի լուսավորում կարող է լինել արևմտյան կամ արևելյան լուսամուտագոգերին և հարավային լուսամուտից 1.5 – 2 մ հեռավորության վրա։
Արևի տակ Ցերեկային ժամերին մշտապես արևով լուսավորվող տեղ՝ օրնակ հարավային պատուհանի գոգին:
Այս պայմանները ծանր են համարվում, քանի որ քիչ սենյակային բույսեր կան, որ դիմանում են արևի ուղիղ ճառագայթներին: Դրանք են, մասնավորապես՝

  • Բաղրջուկը (Չինական վարդ, անգլ․՝ Hibiscus, ռուս․՝  Гибискус, լատ․՝ Hibiscus)
  • Թանձրատերևուկները (անգլ.՝ Jade plant, Friendship tree, Lucky plant, or Money tree, ռուս.՝ Толстянка, լատ.՝ Crassula);
  • Հալվեները (Անմահաթուփ, Ալոե, ռուս․՝ Алоэ, լատ.՝ Aloe);
  • Իշկաթնուկ Միլիուսին (անգլ.՝ Crown of thorns, Christ plant, Christ thorn, ռուս.՝ Молочай Милиуса, լատ.՝ Euphorbia milii);
  • Կակտուսներն ու սուկուլենտները;
  • Կոդիեում խայտաբղետը (անգլ.՝ Garden croton, ռուս.՝ Кодиеум пестрый, Кротон, լատ.՝ Codiaeum variegatum pictum);
  • Մոմաբաղեղը (Հոյա) (անգլ.՝  Waxplant, Waxvine, Waxflower, Hoya, ռուս.՝ Хойя, լատ.՝ Hoya);
  • Պեպերոմիաները (անգլ.՝ Peperomia, ռուս.՝ Пеперомиа, լատ.՝ Peperomia);
  • Մարգարիտների շարանը (անգլ․՝ String of pearls, ռուս․՝ Крестовник Роули, լատ․՝ Curio rowleyanus);
  • Ցիտրուսայինները (անգլ․՝ Citrus, ռուս․՝ Цитрус, լատ.՝ Citrus)

Հիշե՛ք, որ բույսերից շատերը հարմարվում են լուսավորության մակարդակի լայն տիրույթի և կարող են ընդգրկվել մի քանի բաժիններում: Եթե մտադրություն կա բույսը տեղափոխել լուսավորությամբ էականորեն տարբերվող տեղ, ապա պետք է դա անել աստիճանաբար, որպեսզի բույսը սթրեսի չենթարկվի։ Տեղափոխելուց հետո պետք է ուշադիր հետևել բույսին՝ համոզվելու համար, որ այն չափից շատ կամ անբավարար լույսի առկայության նշաններ ցույց չի տալիս։

Տես, թե ինչ բույսեր կարելի է աճեցնել տարբեր ուղղությունների պատուհանների մոտ =>

Սենյակային բույսերը՝ դասակարգված ըստ լուսավորության պահանջի

Ըստ լուսավորվածության պահանջի բույսերը դասակարգում են հետևյալ կերպ՝

  • Լուսասեր բույսեր (հելիոֆիտներ);
  • Չեզոք կամ ոչ պահանջկոտ բույսեր;
  • Ստվերադիմացկուն բույսեր (սցիհելիոֆիտներ);
  • Ստվերասեր բույսեր (սցիոֆիտներ կամ հելիոֆոբներ):

Լուսասեր բույսեր՝

  • Ագավա;
  • Ալոկազիա (անգլ․՝ Alocasia, ռուս․՝ Алоказия, լատ․՝ Alocasia)
  • Բուգենվիլեա (Бугенвиллии, լատ.՝ Bougainvillea);
  • Բաղրջուկ, Չինական վարդ (ռուս.` Гибискусы, լատ.՝ Hibiscus)
  • Գաստերիա (անգլ.՝ Ox-tongue, Cow-tongue, Lawyer’s tongue, ռուս.՝ Гастерия, լատ.՝ Gasteria)
  • Դափնեվարդ (անգլ.՝ Oleander, ռուս.՝ Олеандры, լատ.՝ Nérium)
  • Խորդենիներ (անգլ.՝ Geraniums, ռուս.՝ Пеларгонии, լատ.՝ Pelargōnium)
  • Կորդիլին ( անգլ.՝ Cabbage treeռուս.՝ Кордилина, լատ.՝ Cordyline)
  • Շքածառ (անգլ․՝ Monkey puzzles, ռուս․՝ Араукария, լատ․՝ Araucaria)
  • Սիրածաղիկներ (անգլ.՝ Lily of the Nileռուս.՝ Агапантусы, լատ.՝ Agapanthus);
  • Վիշապածառ կամ Վիշապենի (անգլ՝ Dracaena, ռուս.՝ Драцена, լատ.՝ Dracaena)
  • Գործնականում, բոլոր արմավենիները (пальмы);
  • Գործնականում,  բոլոր կակտուսները;
  • Գործնականում,  բոլոր ցիտրուսայինները;

Չեզոք կամ ոչ պահանջկոտ բույսեր են՝

  • Ծնեբեկները (Аспарагусы);
  • Ֆուքսիաները (Фуксии);
  • Օձաբույս բարձրահասակը (Аспидистра высокая);
  • Զեբրիններ (Зебрины);
  • Տրադեսկանցիաները (Традесканции);
  • Գաստերիաները (Гастерии);
  • Թանթռնիկները (Седумы);
  • Թանձրատերևուկները (Крассулы, Толстянки):

Ստվերադիմացկուն բույսեր՝

  • Ագլաոնեմա (անգլ.՝ Aglaonema, Chinese evergreen, ռուս.՝ Аглаонема,  լատ.՝ Aglaonema);
  • Անթուրիում (անգլ.՝ Anthurium, ռուս.՝  Антуриум, լատ.՝ Anthurium);
  • Աուկուբա (անգլ․՝ Aucuba , ռուս․՝ Аукуба, լատ․՝ Aucuba)
  • Աֆրիկյան մանուշակ, Ուզումբարական մանուշակ (անգլ․՝ African violet, ռուս․՝ Сенполия, լատ․՝ Saintpaulia)
  • Բեգոնիա Փղականջ (անգլ.՝ Begonia, ռուս.՝ Бегония, լատ.՝ Begonia);
  • Դափնի (անգլ․՝ Bay tree, Bay laurel, Sweet bay, ռուս․՝ Лавр, լատ․՝ Laurus nobilis);
  • Եղեգնարմավ (անգլ․՝ Chamaedorea, ռուս․՝ Хамедорея, լատ․՝ Chamaedorea)
  • Զամիոկուլկաս, Զանզիբարի գանձ, Դոլարի ծառ (անգլ.՝ Zanzibar gem, ZZ plant, Zuzu plant, ռուս.՝ Замиакулькас, Дволларовое дерево, լատ.՝ Zamioculcas);
  • Հաց ու պանիր (Baby’s tears, Angel’s tears, Peace in the home, Bits and pieces, Bread and cheese, Corsican creeper, Corsican curse, Friendship plant, Mind-your-own-business, Mother of thousands, Paddy’s wig, Pollyanna vine, Irish moss, ռուս․՝ Солейролия, Soleirolia soleirolii)
  • Ծոփոր (անգլ․՝ Monstera, ռուս․՝ Монстера, լատ․՝ Monstera)
  • Ձարխոտեր (Պտեր) (Папоротники);
  • Մրտենի (անգլ․՝ Myrtle, ռուս․՝ Мирт, լատ․՝ Myrtus);
  • Պուանսետիա (անգլ․՝ Poinsettia, ռուս․՝ Молочай красивейший, լատ․՝ Euphorbia pulcherrima)
  • Սանսևիերիան (անգլ.՝ Mother-in-law’s tongue, Devil’s tongue, Jinn’s tongue, Bow string hemp, Snake plant և Snake tongue, ռուս.՝ Сансевие́ра, Сансевье́ра, Тёщин язык, Щучий хвост, լատ.՝ Sanseviera);
  • Սցինդապսուս (անգլ․՝ Scindapsus, ռուս․՝ Сциндапсус, լատ․՝ Scindapsus);
  • Օձաբույս (անգլ․՝ Aspidistra, ռուս․՝ Аспидистра, լատ․՝ Aspidistra)
  • Ֆալենոպսիս (անգլ․՝ Moth orchids, ռուս․՝ Фаленопсис, լատ․՝ Phalaenopsis)
  • Ֆիլոդենդրոն (անգլ․՝ Philodendron , ռուս․՝ Филодендрон, լատ․՝ Philodendron);
  • Ֆիկուսներ (անգլ․՝ Ficus, ռուս․՝ Фикус, լատ․՝ Ficus);
  • Ֆիտոնիա (անգլ․՝ Nerve plant, Fittonia, ռուս․՝ Фиттония, լատ․՝ Fittonia);

Ստվերասեր բույսեր են՝

  • Ջրիմուռները (водоросли);
  • Մամուռները (мхи);
  • Քարաքոսերը (лишайники);
  • Գետնամամուռները (плауны);
  • Ձարխոտերը (Папоротники):

Լույս և ջերմություն

Լուսավորվածությունը, հողի և մթնոլորտի ջերմությունը կենսական նշանակություն ունեն բույսերի համար: Այս էջում հղումներ են դրված այդ թեմաները շոշափող հոդվածներին:

Լույս

Ջերմություն

Որ բույսին որքան լույս է անհրաժեշտ

 Անվանումը – –Լույսը–
[լյուքս]
Աֆրիկյան մանուշակ
(African violet, Saintpaulia, Сенполия)
 500-2000
Ագլաոնեմա
(Chinese Evergreen, Aglaonema, Аглаонема)
 50-500
Աֆելանդրա
(AphelandraАфеландра)
 100-1000
Արալիա
(Aralia, Аралия)
 100-1000
Արդիզիա
(ArdisiaCoralberry, Ардизия)
 100-1000
Լեռնավարդ
(Azalea, Азалия)
 500-2000
Բեգոնիա
(Begonia, Бегония)
 100-1000
Բրոմելիա
(Bromelia, Бромелия)
 50-500
 Գնա գործիդ, Հաց ու պանիր (Mind your own business, Солейролия, Soleirolia soleirolii)  100-1000
   
Կակտուսներ
(Cactus, Кактусовые, Cactaceae)
 500-2000
Կլադիում
(Cladium, Меч-трава)
 100-1000
Շլումբերգերա
(Christmas cactus, Schlumbergera, Шлюмбергера, Декабрист)
100-1000
Սրճենի
(Coffee, Кофе)
 100-1000
Պատենենի
(Coleus, Колеус)
 500-2000
 Թանձրատերևուկ
(Crassula, Толстянка)
 500-2000
 Կոդիեում
(Garden croton, Codiaeum, Кротон)
 500-2000
Կրիպտանթուս
(Cryptanthus, Криптантус)
 500-2000
Դիֆենբախիա
(Dieffenbachia, Диффенбахия)
 100-1000
Վիշապենի
(Dracaena, Драцена)
 100-1000
Իլենի
(Euonymus, Бересклет)
 100-1000
Կեղծ Արալիա
(False Aralia)
 500-2000
Ձարխոտ
(Ferns, Папоротник)
 100-1000
 Ֆիկուս
(Ficus, Фикус)
 100-1000
Քնարաձև ֆիկուս
(Ficus lyrata, Fiddle-leaf Ficus, Фикус лировидный)
 100-1000
Ֆիտոնիա
(Fittonia, Фиттония)
 100-1000
Էպիսցիա
Episcia, Flame Violet, Эписция
 100-1000
Գինուրա
(Gynura, Purple Passion, Гинура)
 500-2000
 Hawaiian Ti   500-2000
Մոմաբաղեղ
(Hoya, Хоя, Плющ восковой)
  500-2000
Բաղեղ սովորական
(English Ivy, Hedera helix, Плющ обыкновенный
  500-2000
Կուսախաղող եռասրածայր
(Parthenocissus tricuspidata, Ivy Grape, Девичий виноград триостренный)
 100-1000
Շվեդական բաղեղ
(Ivy Swedish, Plectranthus verticillatus)
 500-2000
Թանձրատերևուկ
(Jade plant, Friendship tree, Lucky plant, or Money tree, Crassula ovata,Толстянка)
 500-2000
Կալանխոե
(Kalanchoe, Каланхоэ)
500-2000
 Landscape Plants   500-2000
Սիզամարգի խոտեր
Lawns
 100-1000
Մարանտա
(Маранта, Maranta, Prayer Plant)
 100-1000
 (Ming Aralia, Polyscias fruticosa)  500-2000
(Nephthytis, Сингониум)  100-1000
 (Norfolk Island Pine, Araucaria heterophylla, Араукария разнолистная)  500-2000
Արմավենիներ
(Palms, Пальмы)
 100-1000
Պեպերոմիա
(Peperomia, Пеперомия)
 100-1000
Ֆիլոդենդրոն
(Philodendron, Филодендрон)
 100-1000
Պիլեա
(Pilea, Пилея)
 100-1000
Պոդոկարպուս
(Podocarpus, Подокарп)
 500-2000
Պոթոս
(Pothos, Потос)
 100-1000
Ֆիկուս կաուչուկաբեր
(Rubber Plant, Ficus elastica, Фикус каучуконосный)
 100-1000
Սանսեվյերա
(Sansevieria, Сансевиерия)
 100-1000
Շեֆլերա
(Schefflera, Шеффлера)
 500-2000
Սցինդապսուս
(Scindapsus, Сциндапсус)
 100-1000
Սպաթիֆիլում
(Spath, Spathiphyllum, Спатифиллум)
 50-500
Քլորոֆիտում
(Spider Plant, Chlorophytum comosum)
 100-1000
Հսկա Յուկա (Spineless Yucca, Yucca gigantea, Юкка гигантская)  500-2000
Սուկուլենտներ և կակտուսներ
(succulents & cactus, суккуленты и кактусы)
 500-2000
 (Tiger Jaws, Faucaria tigrina)  500-2000
Տրադեսկանցիա զեբրինա
(Wandering Jew)
 100-1000
 (Zebra Plant, Aphelandra squarrosa)  500-2000
   
   
   
   
   
   
   
   

Մեկ այլ աղյուսակ, ուր նշված են բույսերի աճի համար լավագույն լուսավորության տիրույթները:

Բույսը Լուսավորու-թյունը  [լք]
Агавовые (агава, бокарнея, кордилина, драцена) 2600-3000
Аизооновые (делосперма, литопс, конофитум, фаукария) 3000-3900
Акантовые (афеландра, кроссандра, фиттония, гипестес, пахистахис) 2600-3000
Амариллисовые (амариллис, кливия, гемантус, гиппеаструм) 4000-6000
Аралиевые (дизиготека, фатсхедера, фатсия, плющ, полисциас) 2500-2700
Ароидные (аглаонема, алоказия, диффенбахия, монстера, филодендрон, спатифиллум) 2500-2700
Банановые (банан, геликония, стрелиция) 4000-6000
Бегонии 3000-3900
Бигнониевые (кампсис, жаккаранда, пандорея, текома) 4000-6000
Бобовые (акация, альбиция, кассия, ракитник, мимоза) 4000-6000
Бромелиевые (ананас, бильбергия, гузмания, криптантус, эхмея) 2600-3000
Вербеновые (кариоптерис, дуранта, клеродендрум, лантана) 3000-3900
Հավամրգազգիներ [азалия, Հավամրգի (вереск), пернеттия] 4000-6000
Виноградовые (ампелопсис, циссус, тетрастигма) 2500-2700
Геснериевые (гипоцирта, эписция, стрептокарпус, сенполия) 2600-3000
Նռնազգիներ [Նռնենի (гранат)] 4000-6000
Губоцветные (колеус, плектрантус) 2500-2700
Кактусы (за исключением эпифитных) 6000-7800
Камнеломковые (камнеломка, толмия, корокия) 3000-3900
Коммелиновые (дихоризандра, каллизия, традесканция, рео) 2500-2700
Кутровые (адениум, алламанда, катарантус, олеандр, пахиподиум) 6000-7800
Ластовневые (хойя, церопегия, стапелия, дисхидия) 4000-6000
Мальвовые (абутилон, анизодонтея, гибискус, павония) 3000-3900
Марантовые (калатея, маранта, строманта) 2500-2700
Мареновые (гардения, иксора, пентас, копросма, серисса) 3000-3900
Маслинные (маслина, жасмин, османтус) 6000-7800
Меластомовые (центрадения, мединилла, бертолония) 3000-3900
Миртовые (мирт, метросидерос, каллистемон, эвкалипт, лептоспермум) 6000-7800
Молочайные (акалифа, кодиеум, молочай, ятрофа) 2600-3000
Норичниковые (кальцеолярия, хебе, родохитон) 3000-3900
Ночецветные (бугенвиллея) 6000-7800
Орхидные 4000-6000
Пальмовые (хамедорея, кариота, ховея, ливистона, финик) 3000-3900
Ձարխոտեր 2500-2700
Пасленовые (броваллия, брунфельсия, дурман, паслен) 3000-3900
Пеларгониевые (пеларгония) 4000-6000
Перечные (пеперомия, перец) 3000-3900
Վարդազգիներ (Վարդ) 6000-7800
Рутовые (хоизия, цитрусы, скиммия, муррайя) 6000-7800
Սագոենազգիներ (Սագոենի, замия) 3000-3900
Բարդածաղկավորներ (гербера, Քրիզանթեմ, микания) 4000-6000
Стеркулиевые (брахихитон, фремонтодендрон) 4000-6000
Չարչարազգիներ [Պասիֆլորա (пассифлора)] 6000-7800
Թանձրատերևուկազգիներ [Թանձրատերևուկ (Крассула), эониум, Կալանխոե, пахифитум, очитник, эчеверия] 4000-6000
Թթազգիներ [Ֆիկուս, Թուզ, дорстения] 2600-3000
Թեյազգիներ [Կամելիա (камелия), клейра] 3000-3900
Էպիֆիտ կակտուսներ (Эпифитные кактусы) [Էպիֆիլում (эпифиллум), Շլումբերգերա (шлюмбергера), хатиора, рипсалис)] 3000-3900